در ادامه می خوانید:
حکم رقص جهت آموزش
حکم رقص زن براى محرم
حکم رقص مرد براى مرد
حکم رقص زن براى مردان نامحرم
حکم رقص زن براى مرد محرم
حکم رقص انفرادى و دسته جمعى
حکم شاباش و…
۱. حکم رقص جهت آموزش چیست؟
همه مراجع: حکم رقص را دارد و هدف یاد شده، هیچ تأثیرى در حکم ندارد.[۱]
۲. رقص زن براى محرم چه صورتى است؟
آیات عظام فاضل، نورى، وحید، بهجت، سیستانى: بنابر احتیاط واجب زن نمىتواند براى محارم خود برقصد.[۲]
آیات عظام تبریزى، صافى، مکارم: رقص زن براى مردان حرام است، خواه محرم باشند یا نامحرم. [۳]
آیت الله خامنهاى، امام خمینى(ره): اگر باعث تحریک شهوت یا ارتکاب گناه و یا ترتب مفسده شود، حرام است و در غیر اینصورت اشکال ندارد.[۴]
۳. شاباشى که در مجالس عروسى به فردى که مى رقصد مى دهند با توجه به اینکه با ارکست و موسیقى حرام همراه است چه صورت دارد؟
اگر در برابررقص بدهند ودر واقع با اینکار اورا تشویق به رقص حرام بکنند حرام است. وخود مجلسى که ارکست و موسیقى لهوى داشته باشد هم حرام است.
۴. حکم رقص مرد براى مرد را بیان کنید؟
آیات عظام امام، تبریزى و خامنه اى: اگر باعث تحریک شهوت یا ارتکاب گناه و یا ترتب مفسده نشود، اشکال ندارد (ولى براى سزاوار است مؤمن از لهو اجتناب کند).[۵]
(بنابر اظهار یکی از مراجعین محترم ظاهرا فتوای رهبر معظم عوض شده و رقص مرد بنابر احتیاط واجب حرام است.)
آیات عظام بهجت، سیستانى، فاضل، نورى و وحید: بنابر احتیاط واجب، رقص مرد در حضور مردان جایز نیست.[۶]
آیات عظام صافى و مکارم: رقص مرد در حضور مردان حرام است.[۷]
۵. حکم رقص زن براى مردان نامحرم چگونه است؟
همه مراجع: حرام است. [۸]
۶. رقص زن براى مرد محرم چگونه است؟
آیات عظام امام و خامنهاى: اگر باعث تحریک شهوت یا ارتکاب گناه و یا ترتب مفسده شود، حرام است و در غیر این صورت اشکال ندارد.[۹]
آیات عظام بهجت، سیستانى، فاضل، نورى و وحید: بنابر احتیاط واجب، زن نمىتواند براى محارم خود برقصد.[۱۰]
آیات عظام تبریزى، صافى و مکارم: رقص زن براى مردان حرام است، خواه محرم باشند یا نامحرم. [۱۱]
۷. آیا رقص زن و مرد اشکال دارد؟
آیات عظام امام و خامنهاى: رقص اگر باعث تحریک شهوت، ارتکاب گناه و یا ترتّب مفسده شود و یا زن در بین مردان نامحرم برقصد، حرام است.[۱۲]
آیهاللَّه بهجت: به طور کلى رقص اشکال دارد.[۱۳]
آیهاللَّه تبریزى: رقص زن براى شوهر و رقص زن براى زنان، در مجالس عروسى و مانند آن- در صورتى که در معرض نگاه مرد (حتى پسر ممیز) نبوده و مشتمل بر حرام دیگرى مثل موسیقى و مانند آن نباشد اشکال ندارد. رقص در غیر این دو مورد، از مصادیق لهو بوده و سزاوار است که مؤمن، از لهو اجتناب کند.[۱۴]
آیات عظام سیستانى و وحید: تنها رقص زن براى شوهر و بر عکس آن، جایز است.[۱۵]
آیات عظام صافى، فاضل و مکارم: تنها رقص زن براى شوهر جایز است.[۱۶]
۸. آیا چوببازى و حرکات موزون و مانند آن اشکال دارد؟
همه مراجع: این کار نیز نوعى رقص محسوب مىشود و حکم رقص را دارد.[۱۷]
۹. با سلام مى خواستم بدانم رقص باله که نوعى ورزش است ایراد دارد چون بیشتر شبیه به حرکات نمایشى است تا رقص مثل حرکاتى که با اسکیت انجام مى شود البته نه جلوى نامحرم.
چنانکه گفته شده این کار نوعى رقص است و ورزش نیست و بنا بر نظر ایت الله مکارم رقص منشا فساد است و اشکال دارد و فرقى بین اقسام ان نیست ۰ تنها رقص زن براى همسر خودش ان هم در صورتى که همراه کار حرامى مانند موسیقى مطرب نباشد و فقط در حضور همسر باشد جایز است. [۱۸]
۱۰.آیا رقص زن براى شوهرش یا مرد براى همسرش جایز است؟
آیات عظام امام، تبریزى، خامنهاى، سیستانى و وحید: آرى، رقص زن براى شوهر و بر عکس آن جایز است.[۱۹]
آیات عظام صافى، فاضل، مکارم و نورى: تنها رقصزن براىشوهر جایزاست.[۲۰]
آیهاللَّه بهجت: بنابر احتیاط واجب رقص زن و شوهر، براى یکدیگر جایز نیست.[۲۱]
تبصره ۱. فرض مسئله جایى است که زن و شوهر براى یکدیگر در خلوت برقصند و کس دیگرى نباشد و نیز حرام دیگرى مرتکب نشوند (مانند گوش دادن به موسیقى حرام و مانند آن).
تبصره ۲. کسانى که فرمودهاند رقص مرد براى همسرش جایز است، متذکر شدهاند که هر چند این کار حرام نیست ولى سزاوار است مؤمن از آن اجتناب کند.
۱۱.آیا در حکم رقص فرقى بین رقص انفرادى و دسته جمعى هست؟
خیر، تفاوتى بین آنها نیست.[۲۲]
۱۲.رقصیدن داماد در مجلس زنان چه حکمى دارد؟
آیات عظام امام، تبریزى و خامنهاى: اگر باعث تحریک شهوت یا ارتکاب حرام یا ترتب مفسده شود، جایز نیست و در غیر این صورت اشکال ندارد ولى سزاوار است مؤمن از لهو اجتناب کند.[۲۳]
آیات عظام بهجت، سیستانى، فاضل، نورى و وحید: بنابر احتیاط واجب جایز نیست.[۲۴]
آیات عظام صافى و مکارم: حرام است.[۲۵]
۱۳.آیا جایز است زن در شب عروسى (در مجلس زنان) غنا و آواز بخواند و عدهاى به رقص و زدن بر روى میز و صندلى مشغول شوند؟ حکم چنین مجلسى از نظر شرع چیست (البته از آلات موسیقى استفاده نمیشود)؟
همه مراجع (به جز تبریزى و خامنهاى): در فرض مذکور اشکال دارد.[۲۶]
آیهاللَّه تبریزى: اگر مرد یا پسر ممیز در مجلس زنانه حضور نداشته باشد و از موسیقى لهوى نیز استفاده نکنند، آواز زن در مجلس زنان و رقص زن براى زنان و زدن بر میز و صندلى و مانند آن- که از آلات موسیقى محسوب نمىشود- اشکال ندارد.[۲۷]
آیهاللَّه خامنهاى: اگر کیفیت زدن به شیوه متداول در عروسىهاى سنتى باشد و لهو محسوب نشود و نیز رقص زن براى زنان، باعث تحریک شهوت و یا مفسده دیگر نگردد، اشکال ندارد.[۲۸]
۱۴.آیا رقص دختر و پسرى که به سن تکلیف نرسیدهاند اشکال دارد؟ دیدن آن چه حکمى دارد؟
همه مراجع: دختر و پسر نابالغ تکلیف ندارند و دیدن آن نیز اگر باعث مفسده نشود اشکال ندارد ولى بهتر است آنان را به رقص تشویق نکنند.[۲۹]
۱۵.آیا نگاه به رقص از تلویزیون داخلى و خارجى اشکال دارد؟
همه مراجع: نگاه به رقص از تلویزیون، اگر باعث تحریک شهوت یا استماع موسیقى حرام و یا مفسده گردد، جایز نیست.[۳۰]
تبصره. نگاه به رقص از طریق تلویزیون، حکم حضور در مجلس گناه را ندارد مگر آنکه باعث گناه و مفسده شود.
۱۶.آیا نگاه به رقص در مجلس عروسى جایز است؟
همه مراجع: اگر باعث تحریک شهوت یا استماع موسیقى حرام یا تأیید گناه و یا مفسده گردد، جایز نیست.[۳۱]
۱۷.چرا رقص زن بر زن حرام رقص مرد بر مرد حرام است در حالى که زنان در حمام عمومى و مردان نیز در حمام عمومى یکدیگر را برهنه مى بینند.
گرچه حرمت رقص مرد بر مرد و زن براى زن اگر مستلزم و توأم با مفسده دیگرى نباشد، امرى اتفاقى بین همه فقها نیست، بلکه به فتواى مقام معظم رهبرى و آیه الله تبریزى هر دو مورد فوق جائز است، البته بقیه فقها آن را حرام دانسته اند، با وجود این، مسأله رقص غیر از مسأله برهنگى بدن و نمایاندن آن به دیگران است چون مسئله حرمت رقص از باب لهو بودن آن است که بر اساس روایات، یکى از مصادیق آن رقص است. اما مسئله نمایان شدن بدن در بحث حرمت نگاه به بدن نامحرم که باعث تهییج شهوات مى شود است، و از جهت شرعى زن بر زن و مرد بر مرد محرم است و نگاه به بدن آنان جز مواضع خاص حرمتى ندارد مگر آن که در همین حد نیز مستلزم گناه یا مفسده دیگرى باشد.
_______________________________________
[۱] . دفتر: همه.
[۲] . آیت الله فاضل، جامع المسائل، ج ۱، س ۱۷۳۶ آیت الله نورى، استفتاءات، ج ۲ س ۵۷۴ دفتر: آیات عظام وحید، سیستان، بهجت.
[۳] . آیت الله مکارم، استفتاءات، ج ۲، س ۵۳۴ آیت الله صافى، جامعالاحکام، ج ۲، س ۱۵۸۰ آیت الله تبریزى، استفتاءات، س. ۱۰۶۷
[۴] . آیت الله آیت الله خامنهاى، اجوبه، س ۱۱۶۸ دفتر: امام خمینى.
[۵] . تبریزى، استفتاءات، س ۱۰۴۲ خامنهاى، اجوبهالاستفتاءات، س ۱۱۶۸ دفتر: امام.
[۶] . فاضل، جامع المسائل، ج ۱، س ۱۷۳۶ سیستانى،gro.inatsis رقص ش ۹ نورى، استفتاءات، ج ۲ س ۵۷۴ بهجت، توضیحالمسائل، متفرقه، م. ۱
[۷] . مکارم، استفتاءات، ج ۱، س ۵۳۷ صافى، جامعالاحکام، ج ۲، س. ۱۵۸۰
[۸] . تبریزى، استفتاءات، س ۱۰۶۷ خامنهاى، اجوبهالاستفتاءات، س ۱۱۶۸ دفتر: همه.
[۹] . خامنهاى، اجوبهالاستفتاءات، س ۱۱۶۸ دفتر: امام.
[۱۰] . فاضل، جامع المسائل، ج ۱، س ۱۷۳۶ نورى، استفتاءات، ج ۲ س ۵۷۴ دفتر: بهجت، سیستانى و وحید.
[۱۱] . مکارم، استفتاءات، ج ۲، س ۵۳۴ صافى، جامعالاحکام، ج ۲، س ۱۵۸۰ تبریزى، استفتاءات، س. ۱۰۶۷
[۱۲] . خامنهاى، اجوبه الاستفتاءات، س ۱۱۶۸ دفتر: امام.
[۱۳] . دفتر: بهجت.
[۱۴] . استفتاءات، س. ۱۰۴۲
[۱۵] . سیستانى،gro.inatsiS رقص ش ۷ دفتر: وحید
[۱۶] . مکارم، استفتاءات، ج ۱، س ۵۳۴ و ۵۳۵ صافى، جامعالاحکام، ج ۲، س ۱۵۸۰ فاضل، جامعالمسائل، ج ۱، س ۱۷۳۶ و ۱۷۳۸ نورى، استفتاءات، ج ۲ س. ۵۷۴
[۱۷] . خامنهاى، اجوبهالاستفتاءات، س ۱۱۷۹ دفتر: همه.
[۱۸] . (استفتاات جدید ایت الله مکارم ج ۱ س ۵۳۵)
[۱۹] . امام، استفتاءات، ج ۲، (مکاسب محرمه)، س ۳۵ تبریزى، استفتاءات، س ۱۰۴۲ و ۱۰۶۷ خامنهاى، اجوبهالاستفتاءات، س ۱۱۷۱ سیستانى،) gro.inatsis رقص) ش ۷ دفتر: وحید.
[۲۰] . مکارم، استفتاءات، ج ۱، س ۵۳۴ و ۵۳۵ صافى، جامعالاحکام، ج ۲، س ۱۵۸۰ فاضل، جامع المسائل، ج ۱، س ۱۷۳۶ و ۱۷۳۸ نورى، استفتاءات، ج ۲ س. ۵۷۴
[۲۱] . دفتر: بهجت.
[۲۲] . آیت الله خامنهاى، اجوبه، س ۱۱۶۹ و دفتر همه.
[۲۳] . تبریزى، استفتاءات، س ۱۰۶۷ و ۱۰۴۲ خامنهاى، اجوبهالاستفتاءات، س ۱۱۶۸ دفتر: امام.
[۲۴] . فاضل، جامع المسائل، ج ۱، س ۱۷۳۶ نورى، استفتاءات، ج ۲ س ۵۷۵ و ۵۷۳ و ۵۷۴ دفتر: بهجت، سیستانى و وحید.
[۲۵] . مکارم، استفتاءات، ج ۱، س ۵۳۵ و ۵۳۷ صافى، جامعالاحکام، ج ۲، س. ۱۵۸۰
[۲۶] . مکارم، استفتاءات، ج ۱، س ۵۳۵ صافى، جامعالاحکام، ج ۱، س ۱۰۲۳ فاضل، جامع المسائل، ج ۱، س ۱۷۳۶ و ۱۷۳۷ دفتر: امام، بهجت، سیستانى، وحید و نورى
[۲۷] . تبریزى، صراط النجاه، ج ۶، س ۱۴۵۶ و ۱۴۴۸ و. ۱۴۴۴
[۲۸] . خامنهاى، اجوبهالاستفتاءات، س ۱۱۳۳ و ۱۱۳۴ و. ۱۱۶۶
[۲۹] . مکارم، استفتاءات، ج ۱، س ۵۳۶ خامنهاى، اجوبهالاستفتاءات، س ۱۱۷۵ دفتر: همه.
[۳۰] . مکارم، استفتاءات، ج ۱، س ۸۲۱ خامنهاى، اجوبه الاستفتاءات، س ۱۱۶۹ دفتر: همه مراجع.
[۳۱] . آیت الله مکارم، استفتاءات، ج ۱، س ۸۲۱ آیت الله خامنهاى، اجوبه، س ۱۱۶۹ دفتر همه مراجع.
استاد ارجمند!
سلام علیکم
در تمامی منابع اینترنتی، و غیر از این، هرچه درباره “رقص” تحقیق شده است، همگی شامل نظریات فقهای عظم هست.
و از رساله ها گرد آوری شده است. در حالی که ظاهرا در روایات و آیات قرآن کریم اشاره ای به کلمه رقص نشده است و منبعی روایی درباره رقص نداریم.
به عنوان مثال در مواردی همین رقصیدن در شرایطی جایز شمرده شده و در شرایطی دیگر، حرام. یعنی عناوین ثانویه رقص را حرام کرده اند .
در این زمینه می توانید به تحقیقی جامع و کامل برسید؟
با تشکر.
سلام علیکم
متاسفانه بنده در روایات چیزی درباره رقص ندیده ایم و صد البته ندیدن ما دلیل بر نبودن نیست.
موضوعات بسیار مهمتری هست که متاسانه هنوز به آنها نپرداخته ایم یا خیلی ناقص است.
با سلام
واقعا متشکرم بسیار کامل و دقیق توضیح داده شده
خدا بهتون قوت بده
سلام علیکم
متشکرم
تشکر بابت پست خوبتون
متشکرم