اولا راههایی برای جلوگیری از ایجاد بوی بد دهان وجود دارد. مثلا اگر علت بوی بد دهان، خشکی دهان است، می توان در طول روز چند مرتبه با آب دهان را شست. (شستن دهان بدون فرو بردن آب، خللی در روزه ایجاد نمی کند.) همچنین مسواک زدن صحیح بعد از وعده سحری، استفاده از غذاهای مناسب و … در جلوگیری از ایجاد بودی بد در دهان موثر است.
ثانیا به فرض اگر راهی برای از بین بردن بوی بد دهان وجود نداشته باشد، می توان به گونه ای عمل کرد که دیگران از آن متاثر نشوند. به عنوان نمونه داشتن فاصله مناسب با دیگران در حین صحبت کردن اقدامی ساده و موثر است.
بنابراین هیچ تلازمی بین روزه داری و بوی بد دهان، وجود ندارد. و اگر هم تلازمی وجود داشته باشد، می توان از آزار دیگران با آن بوی بد جلوگیری کرد. همانطور که انسان در استفاده از مواد غذایی ای نظیر سیر و پیاز عمل می کند. سیر و پیاز خواصی مفید برای بدن دارند و بوی بد آنها از خواص مفیدشان جدا شدنی نیست. و انسان می تواند ضمن استفاده از این مواد غذایی، اقداماتی انجام دهد که دیگران از بوی بد آنها متاذی نشوند.
نکته دیگر اینکه عمل عبادی روزه، مجموعه ای بزرگ از خواص و اثرات است که دیدن کامل آن مجموعه سبب می شود، بوی بد دهان بی اهمیت شمرده شود. (بحث آزار دیگران از بحث بوی دهان جداست.) روزه سبب تقویت جنبه عالی انسان می شود و انسان با روزه داری از جنبه حیوانی خود اندکی فاصله گرفته و روح خود را از تعلقات بسیار بدن خاکی رها می کند. همچنان که در بعد مادی نیز، باعث سلامتی جسم است.
علاوه بر همه این ها، جهان هستی منحصر در عالم ماده نیست. و عوالم دیگری وجود دارد که ما با ابزارهای حسی نمی توانیم آنها را درک کرده و بازتاب اعمال خود در آنها را بنگریم. و ممکن است اثر امری در این عالم، با اثر آن در عوالم دیگر بسیار متفاوت باشد. و راه فهمیدن تاثیر ما در آن عوالم، استفاده از وحی و علوم انبیاء است. که با توجه به آن ها، می بینیم که همین بوی بد دهان نیز در عوالم دیگر، به گونه ای متفاوت است.
امام صادق (ع) فرمود: خداوند روزى به موسى وحى کرد که: چه چیزى تو را از مناجات با ما مانع شده است؟ وسى عرض کرد: خداوندا، بوى دهان روزه مرا مانع شده است. خداوند فرمود: اى موسى، بدان که بوى دهان روزه داران برایم پاکتر و معطرتر از مشک مى باشد.[۱]
همچنین ابن عباس از پیامبر خدا نقل مى کند که فرمود: خداوند مىفرماید: هر کارى که فرزند آدم انجام دهد براى خود اوست، جز روزه گرفتن که براى من است و من خود پاداش آن هستم. روزه سپر بنده مؤمن در روز قیامت است، همان گونه که یکى از شما در دنیا سلاح خود را نگاه مى دارد. و بوى دهان روزه دار نزد خداوند، پاکیزه تر از بوى مشک است و روزه دار دو بار شاد مى شود: هنگامى که افطار مى کند و مى خورد و مى آشامد و هنگامى که با من ملاقات مى کند و من او را وارد بهشت مى کنم.[۲]
[۱]. الجواهر السنیه-کلیات حدیث قدسى، ص: ۹۴.
[۲]. خصال- ج۱، ص ۴۴.
