علت بیان صریح و قاطع حرمت زنا و بیان تدریجی حرمت شراب
سوال :چرا در قرآن حرمت زنا به طور صراحت، ولی حکم حرمت شراب به تدریج بیان شده است ؟
پاسخ :شراب و زنا با یکدیگر کاملا متفاوتند، زیرا زنا در عهد جاهلی عملی ناپسند شمرده می شد و مرتکبان آن مورد ملامت بودند، ولی شراب این چنین نبود. بنابراین زمینه فکری و روانی برای تحریم زنا وجود داشته ، ولی برای شراب وجود نداشته . از سوی دیگر قباحت و زشتی زنا بالاتر از شرب خمر است و این اقتضا وجود داشت که از آغاز حرمت آن اعلام گردد.
نکته دیگر آن که مشروبات دارای آثار اقتصادی نسبتا وسیعی بود که بایستی برای تغییر و جایگزینی آن تمهیداتی فراهم می شد; از همین رو به تدریج و در سال سوم هجری تحریم آن اعلام شد. پذیرش این امر نیز اصلی قابل توجه است که در این زمینه بایستی به آن توجه داشت . جا دارد برای درک دوگونگی پذیرش اجتماعی زنا و شراب به برخورد اعشی شاعر معروف آن زمان توجه کنید. وی پس از آن که با برخی تعالیم آسمانی پیامبر(صلی الله علیه و آله) آشنا شد، بسیار شیفته ئ اسلام گردید و اشعار زیبایی در مدح پیامبر(صلی الله علیه و آله) و آئین نو او سرود، ولی وقتی تصمیم گرفت اسلام آورد، به او گفتند: در این آیین شراب و زنا حرام است . وی که مردی زن باره و شراب خوار بود، گفت مرا دیگر به زنان کاری نیست ، ولی یک سال دیگر شراب می نوشم و بعد مسلمان می شوم . او به شرابخواری ادامه داد تا جان سپرد، پیش از آن که اسلام آورد. جالب است توجه داشته باشید این گونه برخورد در زمانی صورت گرفته که سیر تدریجی یاد شده انجام شده بود.
