یکی از دستورالعمل‌های مهم اسلام، تربیت فرزند بر اساس برنامه‌های صحیح است و به‌عکس عدم تربیت و یا تربیت ناصحیح یکی از زمینه‌های پیدایش انحراف و گناه در فرزند می‌باشد. در اسلام به این امر مهم بسیار توجه و سفارش شده است.
همان‌گونه که اگر باغبانی نهالی در زمین بکارد لازم است در تربیت آن بکوشد و عوامل پرورش آن را فراهم کند و از هرگونه عوامل آسیب‌رسان جلوگیری نماید تا آن نهال، درختی پرثمر گردد، پدر و مادر نیز باید در تربیت فرزند کوشا باشند که کوتاهی در این راستا مساوی با سقوط فرزند
و انحراف و نابسامانی او خواهد شد.
برای زن بعد از ازدواج هیچ‌چیزی مانند شوهرداری و خانه‌داری و فرزند داری نیست، اگر او این سه مسئولیت بزرگ را بر اساس صحیح انجام دهد همهٔ مشکلات در زندگی مشترک خانوادگی رفع میشود و دارای یک زندگی سالم و خوشبخت خواهد شد.
اگر این سه موضوع درست انجام گیرد، نخستین گام و بزرگ‌ترین گام برای تعلیم و تربیت فرزند برداشته شده است.
شوهر نیز باید تا آخرین توان خودزن را برای انجام این سه وظیفه مهم کمک کند.
در تربیت فرزند گرچه پدر و مادر هر دو مسئول‌اند ولی سنگینی این کار معمولاً بر دوش مادر است، زیرا او بیشتر به بچه نزدیک است و با او سروکار دارد. چنانکه در ناموس خلقت نیز، هنگامی‌که نطفهٔ مرد در رحم زن قرار گرفت، به‌روشنی نقش بسیار زن در مراحل تکوین و تربیت فرزند، دیده میشود.
به‌هرحال پدر و مادر در تربیت فرزند نقش بسیار دارند تا آنجا که رسول اکرم صلی‌الله علیه و آله فرمودند:
«کلّ مُولُود یُولَد علی الفِطرَه حتّی لِیَکونَ اَبَواهما اللَّذان یُهَوِّدانِه و یُنَصِّرانه» [۱]
«هر نوزادی بر فطرت اسلام و دین دور از شرک، متولد میشود و رنگ‌هایی همچون یهودیت و نصرانیت انحرافی از طریق پدر و مادر در او تحمیل و القاء می‌گردد. »
نیز آن حضرت فرمودند:
«رحم الله عبداً اعان ولده علی بره بالاحسان الیه و التّألّف له و تعلیمه و تأدیبه» [۲]
«خداوند رحمت کند بنده‌ای را که فرزندش را بر نیکی و سعادتش یاری کند به او احسان نماید و با او انس و الفت بگیرد و به آموزش‌وپرورش او بپردازد. »
باز فرمودند:
«رحم الله والدین اعانا ولدهما علی برهما» [۳]
«خداوند پدر و مادری را رحمت کند که فرزند خود را در راه سعادتش یاری می‌نمایند. »
امیر مؤمنان علی علیه‌السلام می‌فرماید:
«حق الولد علی الوالد ان یحسن اسمه ویحسن ادبه ویعلمه القرآن» [۴]
«حق فرزند بر پدر این است که پدر برای او نام نیک انتخاب کند و تربیت او را به نیکی انجام دهد و قرآن را به او بیاموزد. »
__________
[۲]. مستدرک الوسائل، ج ۲ ص ۶۲۶
منبع: گناه شناسی ص ۷۳ و ۷۴.
