Take a fresh look at your lifestyle.
آرشیو دسته:

ریا

در این دسته درباره گناه و رذیله اخلاقی ریا بحث می‌کنیم که هم اخلاقی است و هم اعتقادی.

ریا در لغت

ریا از ریشه «ر أ ی» و مصدر رؤیت مشتق شده و به این معناست که شخص کار نیکی را با انگیزهٔ جلب‌توجه و طلب منزلت و مقام در قلوب مردم انجام دهد. این واژه به معنای تظاهر و نشان دادن به غیر نیز استفاده می‌شود.

کلمه سُمعه هم برخی اوقات بجای ریا استفاده می‌شود، سمعه از سماع گرفته شده و به معنی طلب منزلت در قلوب مرم به‌وسیله انتشار موجبات منزلت است.

ریا در اصطلاح

معنای اصطلاحی ریا این است که انسان کار خوبی را به‌قصد تظاهر و نشان دادن به مردم انجام دهد، نه برای خدا؛ ریا هم در اعمال عبادی مانند نماز و هم در امور غیرعبادی مانند انفاق محقق می‌شود.

به‌عبارت‌دیگر ریا یعنی اراده مقام و منزلت به‌وسیله اطاعت خداوند متعال، بنابراین به چنین عابدی مرائی «ریاکار یا خودنما» و به مردمی که عابد، عبادتش را به آن‌ها می‌نمایاند تا جایی در دل آن‌ها پیدا کند رائی و به عملی که شخص ریاکار اظهار می‌کند مرائی به «وسیله ریا» و به‌قصد این شخص ریا می‌گویند.

مقابل ریا اخلاص قرار دارد و به کسی که اخلاص دارد مخلص گفته می‌شود.

حکم ریا

اخلاص شرط صحت عبادت است و ریا در آن حرام و موجب بطلان عمل است.

لز پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم روایت شده است که فرمود: «خداوند عملی را که هم وزن ذره ای در آن ریا باشد نمی پذیرد.»(مستدرک الوسائل جلد 1 صفحه 12.)

ریا در قرآن

واژهٔ ریا ۵ بار در قرآن آمده است؛ سه بار به‌صورت مصدری و دو بار به‌صورت فعلی. هر پنج بار به معنای اصطلاحی به کار رفته است. مثلاً در آیه 264 سوره بقره آمده است:

 «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ لاَ تُبْطِلُواْ صَدَقَاتِکُم بِالْمَنِّ وَ الأذَی کَالَّذِی یُنفِقُ مَالَهُ رِئَاء النَّاسِ وَ لاَ یُؤْمِنُ بِاللّهِ وَ الْیَوْمِ الآخِرِ؛ ای کسانی که ایمان آورده‌اید! بخشش‌های خود را با منّت و آزار باطل نسازید همانند کسی که مال خود را برای نشان دادن به مردم، انفاق می‌کند و به خدا و روز رستاخیز ایمان نمی‌آورد.»

انواع ریا

بر اساس موضوع چند نوع ریا وجود دارد.

 در اصل ایمان

یعنی در ظاهر شهادتین بگوید ولی در دل، آن را انکار و تکذیب کند. این ریا کفر و نفاق است.

 در عبادات با تصدیق اصل دین

کسی که اصل دین را قبول دارد و در حضور مردم نیز عبادت‌ها را بجا می‌آورد، ولی در خلوت خودش واجبات را ترک می‌کند.

 ریا در مستحبات

 در چگونگی و وصف عبادت واجب یا مستحب

مانند حضور در نماز جماعت پیش از مردم به‌قصد صف اول و امثال این.

باطل کننده های اعمال نیک

«یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا أَطیعُوا اللَّهَ وَ أَطیعُوا الرَّسُولَ وَ لا تُبْطِلُوا أَعْمالَکُمْ» اى مۆمنان! از خداوند فرمانبردارى کنید و از پیامبر فرمان برید و کردارهایتان را تباه نگردانید» بدون شک هر انسانی بر اساس فطریات درونی…

نشانه‌های فرد ریاکار

شاید افراد ظاهربین هنگامى که به روایات تکاندهنده در باب  ریا نگاه مى‌کنند از عظمت گناه ریا و آثار وحشتناک آن در شگفتى فرو روند و تصوّرشان این باشد که اگر عمل انسان خوب باشد چه فرق مى‌کند که نیّت او هر چه مى‌خواهد باشد. فرض کنید انسانى…

باطل شدن صدقه با منت، اذیت و ریاء

ریاکاران و انفاق کنندگانى که منّت مى نهند، بهره و ثمره اى از کار خود به دست نمى آورند. همان گونه که یک کشاورز که بر زمین سخت و سنگى بذرافشانى مى کند، هم بذرش را از دست مى دهد و هم تلاش بى حاصل مى کند، انفاق هاى ریاکارانه و پرمنّت نیز، نه…

معنی ریاء

معنی ریاء در لغت: "ریا" از مادّۀ "رأی" به معنی این است که شخص کاری را به انگیزۀ جلب توجه مردم انجام دهد. و نیز به معنای تظاهر و نشان دادن به غیر است. معنی ریاء در اصطلاح: ریاء به معنی این است که انسان کار خوبی انجام دهد و قصدش…

نشانه‏ های ریا کاری

قال امیرالمؤمنین علیه السلام: ثَلَاثُ عَلَامَاتٍ لِلْمُرَائِی یَنْشَطُ إِذَا رَأَی النَّاسَ وَ یَکْسَلُ إِذَا کَانَ وَحْدَهُ و َیُحِبُّ أَنْ یُحْمَدَ فِی جَمِیعِ أُمُورِه؛ (بحارالانوار، ج 69، ص 288.) سه جیز از علامات ریاکاری است: موقع…

مقاله: ریاء و ریاکاری

معنی ریاء: "ریا" از مادّۀ "رأی" به معنی این است که شخص کاری را به انگیزۀ جلب توجه مردم انجام دهد. و نیز به معنای تظاهر و نشان دادن به غیر است.و در اصطلاح به معنی این است که انسان کار خوبی انجام دهد و قصدش تظاهر و نشان دادن به مردم…

نشانه های ریاکاری

امیرمؤمنان على(علیه السلام) : «لِلْمُرائِى اَرْبَعُ عَلامات: یَکْسِلُ اِذا کانَ وَحْدَهُ، وَ یَنْشُطُ اِذا کانَ فى النّاسِ،‌ وَ یَزیدُ فى الْعَمَلِ اِذا اُثْنِىَ عَلَیْهِ، وَ یَنْقُصُ مِنْهُ اِذا لَمُ یُثْنى عَلَیْهِ؛ ریاکار چهار…

همنشینان شیطان

همین طور که هر کس احتیاج به همنشین و هم دم دارد، شیطان هم از این قاعده و قانون خارج نیست . او همنشینانى دارد که از آنها جدا نمى شود و همواره با آنان خواهد بود. غافلان از یاد خدا یک عده از همنشینان شیطان کسانی هستند که از یاد خدا غفلت…

چرا در اسلام، ارزش عمل به نیّت آن عمل و درجه اخلاص وابسته است؟

سؤال: چرا در اسلام، ارزش عمل به نیّت آن است و قبولى عمل به قصد قربت و اخلاص وابسته است؟ پاسخ: در کارهاى دنیوى نیز ارزش کارها، به نیّت آنها بستگى دارد. به این مثال‏ها توجّه کنید: جرّاح و چاقوکش هر دو شکم پاره مى‏کنند، امّا کار جراح، خدمت…

از علامات منافق: ریاء در نماز

ریا کاری در نماز از ویژگیهای منافقان و نشانه‌های نفاق به شمار رفته است: «إِنَّ الْمُنَافِقِینَ یُخَادِعُونَ اللّهَ وَ هُوَ خَادِعُهُمْ وَ إِذَا قَامُواْ إِلَى الصَّلاَةِ قَامُواْ کُسَالَى یُرَآؤُونَ النَّاسَ وَ لاَ یَذْکُرُونَ اللّهَ…