کم فروشی در خدمات (کم کاری)
در این دسته درباره گناه اقتصادی، حق الناس کم فروشی یا کم گذاشتن در خدمات و پیرامون آن بحث خواهد شد که بسیار شایع است و در همه زمانها و در همه اصناف و شغلها به نحوی وجود داشته و دارد.
منظور ما از کم فروشی در خدمات، کم گذاردن در کار و خدمت است که در بین کارگران و کارمندان، شیوع دارد بسیار شایع است کم فروشی یعنی عرضه کالا یا خدمات کمتر از میزان و مقادیر خریداری شده از نظر کمی و کیفی که مبنای تعیین نرخ مراجع رسمی قرار گرفته است.
در روایات و آیات قرآن به این موضوع اشاره شده و با واژه تطفیف مورد بررسی قرار گرفته است، قرآن کریم در سوره مطففین نسبت به کم فروشی در دادوستدهای اقتصادی هشدار میدهد و میفرماید: «وَیْلٌ لِلْمُطَفِّفینَ؛ وای بر کم فروشان!» (مطففین، ۱.)
انواع کم فروشی
کم فروشی در وزن
کم فروشی که در قرآن آمده کم فروشی در وزن است.
کم فروشی در کیل و پیمانه
اما ممکن است این کم فروشی در کیل و پیمانه نیز باشد، یعنی بهعنوانمثال یک شیشه شیر هم از وزن تعیینشده کمتر باشد.
کم فروشی در طول و اندازه
یا ممکن است در متر باشد و بزاز، پنج سانتیمتر پارچه را کمتر ببرد؛ ازاینرو، اگرچه در آیه شریفه وزن و کیل نام برده شده اما کل کمیتها را در نظر میگیرد.
کم فروشی در خدمات
باید توجه داشت که علاوه بر کمیت، کیفیت در اجرای تعهدات هم در این حوزه جای میگیرد. بهعنوانمثال قراردادی بستهشده و در آن تصریح یا حتی تصریح نمیشود، اما عرف میداند که بهعنوانمثال پلی در این سطح به مقدار خاصی سیمان نیاز دارد، اما پیمانکار از آن میزان کمتر به کار میگیرد و… بنابراین، نسبت به کیفیت کار در تعهدات هم کم فروشی مصداق مییابد و این همان چیزی است که ما در این دسته از آن بحث خواهیم کرد.