مکاسب محرمه یا کسبهای حرام

کسبهای حرام بخش بزرگی از مبحث مکاسب یا تجارت‌ها را در فقه در برگرفته است. این بخش با نام مکاسب محرمه شناخته می‌شود. کتاب‌های فقهی، مکاسب محرمه را در پنج دسته، بررسی کرده‌اند:

نوع اول: تجارت چیزی که در شرع، عین نجس، به شمار می‌آید؛ مانند خرید و فروش بَول (ادرار)، خون نجس، منی، مردار، سگ و خوک و مشروبات الکی.

نوع دوم: تجارت چیزی که استفادهٔ حرام از آن قصد شده است؛ مانند خرید و فروش آلات قمار، فروش انگور به کسی که قصد دارد آن را تبدیل به شراب کند و فروش سلاح به دشمنان دین.

نوع سوم: تجارت چیزی که فایده چندانی ندارد.

نوع چهارم: تجارت با عمل حرام؛ مانند نوشتن کتاب‌های گمراه‌کننده، رشوه، دشنام‌دادن به مؤمنان، جادوگری و قمار.

نوع پنجم: تجارت با کارهایی که انجام آن بر انسان واجب است؛ مانند پول‌گرفتن برای خواندن نماز، دفن مَیِّت.