Take a fresh look at your lifestyle.
آرشیو دسته:

غرور، فخرفروشی خود خواهی، عجب، تکبر و استکبار

بسم الله الرحمن الرحیم

در این دسته پیرامون موضوعات عجب، تکبر، غرور، خودبینی، خودخواهی و فخرفروشی بحث می‌شود که یا باهم مترادف هستند یا رابطه علی و معلولی دارند.

عُجب و کِبر صفاتی هستند که مفهوم و ریشه مشترکی دارند و هردوی آنها در خودبزرگ‌بینی و غرور مشترک هستند؛ اما فرق آنها این است که: تکبّر به این است که شخص خود را بالاتر از دیگران بداند؛ ولی در عُجب، پای کس دیگری در میان نیست؛ بلکه شخصی که دچار عُجب شده، به خود می‌بالد و ازخودراضی می‌باشد.

خودخواهی و علاقه زیاد به خود باعث می‌شود که وقتی انسان در خود کمالی دید، حالت خودپسندی و سروری به او دست دهد که به آن حالت «عُجب» می‌گویند، وقتی در اثر همین خودپسندی و حُبّ نفس، دیگران را فاقد آن کمال گمان کند، حالت دیگری به او دست می‌دهد که به آن «کِبر» می‌گویند. تمام این‌ها در باطن است؛ ولی اثر آن در ظاهر فرد و عمل و گفتار او، همان «تکبّر» است.

شخص دارای عُجب به نفس خود دروغ می‌گوید و متکبّر به دیگران، پس کسی که عُجب دارد، خودش را فریب می‌دهد. (شاید همین تفاوت اساسی موجب شده که برخی از علمای علم اخلاق، تکبّر را از گناهان کبیره برشمرده‌اند و عُجب را در بین آنها قرار نداده‌اند.)

فرق مهم دیگری که می‌توان برای آن‌ها برشمرد این است که عجب نوعی تکبر و خودبزرگ‌بینی در عبادات است، ولی تکبر عمومیت دارد و شامل هر چیزی ازجمله مال، زیبایی، علم و… هم می‌شود به‌عبارت‌دیگر عجب اخص از تکبر و نوعی از آن است.

در حکمت 38 نهج‌البلاغه از حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السلام نقل شده است که: «أَوحَشَ الْوَحْشَةِ  الْعُجْبُ؛ ترسناک‌ترین تنهایی خودپسندی است

از حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السلام نقل شده است که فرمود: «مَن کان مُتَکبِّراً لم یعدِمِ التَّلَفَ؛ کسی که متکبر باشد، از نابودی در امان نیست.»(غررالحکم 8132)

شیطان، اولین نژاد پرست در دنیا

اولین نژاد پرست در دنیا شیطان بود!! او گفت:   أَنَا خَيْرٌ مِنْهُ خَلَقْتَني مِنْ نارٍ وَ خَلَقْتَهُ مِنْ طينٍ (اعراف/ 12) "من از انسان برترم، چون مرا از آتش خلق نمودی و او را از گِل!!" و او همکاران خود را تا به امروز همچنان…

فخر فروشی و ترس از فقر، عاملان هلاکت

امام حسین (علیه السلام): دو چیز مردم را هلاک کرده است: یکى ترس از این که مبادا در آینده فقیر و نیازمند گردند و دیگرى فخرفروشی کردن و مباهات بر دیگران. « أَهْلَکَ النّاسَ إثْنانِ: خَوْفُ الْفَقْرِ، وَ طَلَبُ الْفَخْرِ» (بحارالأنوار جلد…

فخر فروشی از نوع مذهبی به بهانه عاشقانه مذهبی

فخر فروشی گناهی که در قرآن ودر روایات بسیار مذمت شده است و در دنیای مجازی به شکلی متفاوت این روزها بین‌ به اصطلاح مذهبیها جلوه گر است "إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ مَنْ كانَ مُخْتالاً فَخُوراً" نساء/36 خداوند کسانی را که خیال پرداز و فخرفروش…

عجب و خود بزرگ بینی باطل کننده عبادت

امام سجاد علیه السلام در  صحیفه سجادیه دعای مکارم الاخلاق عرضه می دارند:  اللهم ...َ لَا تُفْسِدْ عِبَادَتِی‏ بِالْعُجْبِ‏، ... خداوندا! عبادتم را به سبب عجب و خودپسندى ، فاسد مگردان ... این معلوم می کند که عجب فاسد…

نابودگران گناه

شخصى از رسول اكرم صلى الله عليه وآله پرسيد: چه چيزى گناه مرا (بعد از توبه) نابود مى‏ كند؟ ما الذي يَمحو عَنّي الخَطايا؟  پيامبر صلى الله عليه وآله در پاسخ فرمودند:«الدُّموعُ و الخُضوعُ و الأمراضُ.»  «گریستن (از ترس خدا)، خضوع و…

مغرور شدن به مهلت الهى

یکی دیگر از امورى كه گناه صغیره را به گناه کبیره تبديل مى ‏كند، آن است كه گنهكار مهلت خدا و مجازات نكردن سريع او را دليل بر رضايت خدا بداند و يا خود را محبوب خدا بداند و یا اینکه دلیل بر دروغ بودن حساب و کتاب، بهشت و جهنم، قرآن و وعد و…

فخر فروشی ممنوع

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله: هر كس لباس فاخرى بپوشد تا مردم به او نگاه كنند، خداوند به او ننگرد تا زمانى كه آن را از تن بيرون آورد. مَن أخَذَ يَلبَسُ ثَوبا لِيُباهي بهِ لِيَنظُرَ النّاسُ إلَيهِ لَم يَنظُرِ اللّهُ إلَيهِ حتّى…

زیارت خانه کعبه پاک کننده همه گناهان

امام باقر (علیه ‏السلام) با اشاره به کعبه معظمه فرمودند: «کسی که به نیت حج یا عمره، به زیارت این خانه آید و از کبر مبرّا باشد، بی ‏گناه برمی ‏گردد، همچون روزی که مادرش او را زاده است‏» «مَن أمَّ هذَا البَیتَ حاجًّا أو مُعتَمِرًا…

کوچک و خوار دیدن مؤمن بخاطر فقر و نداری

خداوند بخاطر امتحان بندگی مردم و از روی حکمتش به بعضی ثروت می دهد به برخی نمی دهد، در این میان برخی از  اغنیا، فقرا را پست و خوار می شمارند، به عبارت دیگر گرفتار نوعی خود بزرگ بینی و کبر شده و خود را برتر از فقرا می بینند. در این باره …

مجازات شش گروه بخاطر شش خصلت

امام على (علیه السلام): «خداوند شش گروه را به خاطر شش عمل (یا صفت) مجازات مى نماید: عرب ها را به خاطر تعصّب (نابجا)، و کدخدایان را به خاطر کبر و غرور، و زمامداران را به خاطر ظلم و ستم، و فقیهان را به خاطر حسادت، و بازرگانان را به خاطر…