سحر، جادو و کهانت
در این دسته درباره سحر و جادو و ملحقات آن از قبیل شعبدهبازی، تسخیر اجنه و ارواح و کهانت بحث خواهد شد. از سحر ازجمله گناهانی است که کبیره بودنش درآیات و روایات تصریح شده است.
سحر در لغت
سحر لفظی است عربی در لغت به معنای خدعه و نیرنگ، چشمبندی، تغییر دادن ماهیت و صورت واقعی شیء به امری غیرحقیقی یا خیالی و به تعبیر قاموس: سحر کردن یعنی خدعه نمودن. اظهار باطل در چهره حق، برگرداندن چیزی از مسیر درست آن و هر چیزی که منشأ و سبب آن دقیق و لطیف باشد، آمده است: کل ما لطف و دق. برخی لغویان گفتهاند: اصل سحر تبدیل چیزی از حقیقت خود به غیر آن است و به عمل ساحر ازاینجهت که باطل را به صورت حق نشان میدهد و چیزی را در خیال افراد، خلاف حقیقت آن نمایان میسازد، سحر گفتهاند.[1] مترادف آن در زبان فارسی «جادو» و در زبان انگلیسی Magic میباشد. در هند باستان سحر را «یاتو،yatu» مینامیدند. در زبان پهلوی «جادوک» و در ادبیات زردشتی به معنای «دروغ و دروغ پرست» آورده شده است
در مفردات راغب که مخصوص واژههای قرآن است به سه معنی اشاره شده است: ۱. خدعه و خیالات بدون حقیقت و واقعیت همانند شعبده و تردستی. ۲. جلب شیطانها از راههای خاصی و کمک گرفتن از آنان. ۳. معنی دیگری است که بعضی پنداشتهاند و آن اینکه: ممکن است، با وسایلی ماهیت و شکل اشخاص و موجودات را تغییر داد، مثلاً انسان را بهوسیله آن به صورت حیوانی درآورد، ولی این نوع خیال و پنداری بیش نیست و واقعیت ندارد.[2]
سحر در اصطلاح فقه
فقها از سحر تعریفهای مختلفی ارائه کردهاند. این اختلاف در تعریف موجب شده که بعضی کارها بنا بر برخی تعریفها از مصادیق سحر و بنا بر تعاریفی دیگر، خارج از آن قلمداد گردد ولی نقطه اشتراک همه تعاریف از سحر این است که سبب آن، پنهان و غیرمتعارف است؛ بنابراین، چنانچه سبب، متعارف و آشکار باشد، سحر به شمار نمیرود؛ ازاینرو، ایجاد افعال شگفتآور با استفاده از اسباب طبیعی یا اشکال هندسی مصداق سحر نخواهد بود؛ چنانکه ایجاد عمل خارقالعاده با بهرهگیری از اسباب شرعی از قبیل ذکر، دعا و آیات قرآن نیز همین حکم را دارد؛ بلکه بهتصریح برخی، هر عملی که منشأ آن خواص اشیا، حتی حروف باشد همینگونه است و مصداق سحر نمیباشد.[3]
بهطورکلی سحر عملی خارقالعاده است که گاهی یک نوع چشمبندی و تردستی است و گاه تنها جنبه روانی و خیالی و تلقینی دارد؛ و گاه با استفاده از خواص ناشناخته فیزیکی و شیمیایی بعضی از اجسام و عناصر و گاه از طریق کمک گرفتن از شیاطین انجام میگیرد.
عمل کهانت یا تسخیر نیز بنا بر بعضی تعریفها، مصداق سحر و بنا بر بعضی دیگر، خارج از سحر میباشد. کهانت به کسر کاف و به فتح آن فالگویی و آن عملی است که موجب اطاعت بعض اجنه از فرمان انسان میگردد که از آن به تسخیر جن تعبیر میکنند و قریب به سحر میباشد.
در تعریف کاهن گفتهاند: «الکاهن من یتعاطی الخبر عن الکائنات فی مستقبل الزمان» یعنی کاهن کسی است که از وقایع و حوادث آینده خبر دهد.
و نیز گفتهاند: «الکاهن من کان له رأی من الجن یأتیه الاخبار»؛ کلمه «رأی» بر وزن غنی یعنی صاحبرأی و تابع؛ و این تعریف مشهور میباشد. بالجمله کهانت به اجماع و اتفاق امامیه حرام است.
از امام علی عليه السلام نقل شده است که:
«المُنَجِّمُ كالكاهِنِ ، و الكاهِنُ كالسّاحِرِ ، و السّاحِرُ كالكافِرِ ، و الكافِرُ في النّارِ؛ اختربين همچون كاهن است و كاهن مانند ساحر و ساحر به منزله كافر و كافر در آتش است.»(بحار الأنوار : 58 / 254 / 41.)
[1]. فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، واژه «سحر» ج۳، ص۱۳۵و ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، واژه «سحر» ج۴، ص۳۴۸.
[2]. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات راغب، ج۱، ص۴۰۰، «سحر».
[3]. موسوی گلپایگانی، محمدرضا، هدایة العباد، ج۱، ص۳۴۲. و نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۲، ص۸۵ .
برخی از واجبات و محرّمات اعتقادی
سحر و جادو از دیدگاه علم و دین
راههای نجات از شر سحر و جادو !
آیا سحر و جادو واقعیت دارد؟!
مقاله/ سحر و جادو در قرآن و حدیث
- بسم الله الرحمن الرحیم
- خانه
- اقسام گناه
- گناهان اقتصادی (گناهان مالی)
- گناهان جوارحی (بیرونی)
- گناهان جوانحی (درونی)
- گناهان اجتماعی
- گناهان فردی یا حق النفس
- گناهان سیاسی
- گناهان دفاعی
- گناهان قضایی
- گناهان مربوط به محیط زیست
- گناهان لعن (نفرین) شده
- گناهان حبط کننده اعمال
- گناهان بر باد دهنده آبرو
- گناهان بزرگ (گناهان کبیره)
- تقسیم بندی های گناهان
- واژه های مختلف گناه
- چرا ترک گناه؟
- عوامل گناه
- عوامل تشدید
- راههای نجات
- حجاب و عفاف
- اقسام بی عفتی
- بی غیرتی
- بی حیائی
- مسأله ازدواج
- اسوهها
- عبرتها
- نشانهها
- ساختار پستها
بازیابی رمز عبور
کلمه عبور برایتان ایمیل خواهد شد.