زیانهای خون خواری

سؤال:

اسلام چرا خون را حرام و نجس اعلام کرده است ؟

 یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ کُلُواْ مِن طَیِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاکُمْ وَاشْکُرُواْ لِلّهِ إِن کُنتُمْ إِیَّاهُ تَعْبُدُونَ إِنَّما حَرَّمَ عَلَیْکُمُ الْمَیْتَهَ وَالدَّمَ وَلَحْمَ الْخِنْزِیرِ وَ… ( سوره بقره آیه ۱۷۲ و ۱۷۳.)

ای کسانیکه ایمان آورده اید از خوراکهای پاکیزه ای که روزی شما قرار دادیم بخورید. سپاسگزار خدا باشید اگر او را عبادت می کنید. همانا او مردار، خون و گوشت خوک را بر شما حرام کرده است.

خداوند از غذاهای پاکیزه بنام طیبات نام برده و امر بخوردن آنها نموده، و متقابلا از میته و خون و گوشت خوک نهی فرموده است.

پاسخ:

گذشته از اینکه هر بنده ای باید مطیع مولا و سرور خود باشد ما معتقدیم که خداوند احکام و دستوراتش را متناسب با مصالح بندگان وضع کرده است یعنی هر چیزی که از آن نهی شده به ضرر ماست و هر چیزی که به آن امر شده این به نفع ماست، گر چه ممکن است در بسیاری از اوقات این مضررات و منافع را با علم اندکمان درک نکنیم. حکم به نجس بودن و حرمت خوردن خون هم از این قاعده مستثنی نیست.  مضرات خون خواری فقط جنبه جسمی ندارد. بلکه ضررهای روانی آن بیش از جسمی است امام ششم (علیه السلام) علت حرمت خون را بیان فرموده و اشاره به زیان هر دو قسمت روان و بدن کرده است.

مردی از امام صادق (علیه السلام) پرسید، چرا خداوند خوردن خون را حرام نموده؟ حضرت فرمودند: لِأَنَّهُ یُورِثُ الْقَسَاوَهَ وَ یَسْلُبُ الْفُؤَادَ رَحْمَتَهُ وَ یُعَفِّنُ الْبَدَنَ وَ یُغَیِّرُ اللَّوْنَ وَ أَکْثَرَ مَا یُصِیبُ الْإِنْسَانَ الْجُذَامُ یَکُونُ مِنْ أَکْلِ الدَّم‏

 برای آنکه خوردن خون باعث قساوت قلب و رفتن مهر و عاطفه است و نیز برای آنست که خون خواری سبب تعفن بدن و تغییر رنگ چهره و پوست انسان می شود و بسیاری از مبتلایان به بیماری جذام بواسطه خوردن خون گرفتار این بلای خانمانسوز گشته اند.(الإحتجاج على أهل اللجاج.(للطبرسی) ؛ ج‏۲ ؛ ص۳۴۷)

توضیح:

در قسمت اول روایت به مضرات روانی خون خواری و در قسمت دوم آن به مضرات جسمی آن تذکر داده اند.

خون در کشور بدن همانند نهری است که در کوچه و خیابانهای شهر جاری است که در آغاز صاف و گوارا و سرانجام به کثافات آلوده می شود. خون هم بعد از گذشت از ریه و کبد و مشروب ساختن بدن به هنگام عبور از وریدها مسموم کننده است.

مهم تر از زیانهای خون خواری بر جسم ضررهای آن بر روان است. چوپانان همیشه برای اینکه سگ گله سبعیت بیشتری پیدا کند مدتی به او خون میخوارند.( اولین دانشگاه ج ۸ ص ۲۰۸.)

در سخن امام (علیه السلام) این نکته دیده می شود که بیماری جذام از راه خون خواری به انسان منتقل میشود بد نیست بدانیم که بیشتر بیماریها به شکل عفونت خونی یا (سپتی سمی) بروز می نماید، یعنی ابتدا میکرب به خون نفوذ کرده، سپس عوارض مخصوص بیماری به وجود می آید.

در حالات حملات میکرب به بدن سربازان مدافع، گویچه های (گلبولهای) سفید خون می باشند؛ و در مواقع بیماری به تعداد آنان افزوده می شود، و از گویچه های قرمز خون کاسته می گردد، بنابراین اثر میکربهای بیماری زا در خون است، و خوردن خون، مساوی با خوردن آن همه میکروبها است، دستور ذبح حیوانات نیز از این نظر است که اگر این حیوانات در معرض حمله میکربی قرار گرفته اند در حال ابتدایی و کمون بیماری باشد، چون خون در این موقع آلوده است؛ و نشانه های خارجی نزد حیوان نیست لذا اسلام از نظر کاستن سمیت چنین گوشتی دستور ذبح داده است.( بهداشت اجتماعی در اسلام ص ۳۸)

برگرفته شده از کتاب: اسلام پزشک بی دارو/ احمد امین شیرازی