چشمچرانی از دیدگاه علم و دین
برخی از روانشناسان معتقدند که ۷۵ درصد از شناختِ حسی ما از جهان خارج، از طریق بینایی حاصل میشود و ۲۵ درصد دیگر از طریق شنوایی، لامسه، بویایی و چشایی. [۱]
بنابراین میتوان نتیجه گرفت که در ارتباط با غریزه جنسی، میزان تحریکپذیری انسان از طریق چشم بسیار زیاد است و اینکه شریعت اسلام حتی نگاهِ غیر شهوانی به نامحرم را هم اجازه نمیدهد [۲] شاید یکی از حکمتهایش این باشد که همان نگاه و تصویربرداری از چهره و اندام نامحرم که در حافظه انسان نقش میبندد ممکن است در زمانِ مناسبِ دیگر، در ذهن و خیال انسان حاضر شود و او را تحریک کند!
این مسئله بهاندازهای مهم است که برخی از افراد، حتی تصویرها، چهرهها و صحنههای محرّکی را که در دوران کودکی به حافظه خود سپردهاند در دوران پس از بلوغ، آنها را در ذهن و خیال خود حاضر میکنند و از این طریق تحریک میشوند و گاه مرتکب برخی از انحرافات زشت میگردند!
چشمچرانی بهاندازهای در تحریک غریزه جنسی مؤثر است که حتی برخی از سالخوردگان و کهنسالان زمینگیر نیز ـ به اعتراف خودشان ـ از این طریق تحریک میشوند و لذت میبرند!
برخی از روانشناسان چشمچرانی را نوعی بیماری روانی دانسته و گفتهاند:
محرومیتهای جنسی سبب میشود که «لیبیدو»[۳] در اعصاب چشم متمرکز شود، با این تمرکز، بَستِگی عصبِ چشم با اعصاب جنسی توسعه یافته و شخص از چشمچرانی لذت میبرد و از دیدن اندام برهنه تحریک میشود و این تحریک برای شخص بیمار، همان لذت آمیزش جنسی را در فرد معمولی دارد. [۴]
در تعالیم حضرت عیسی (علیه السلام) آمده است:
اگر با نظر شهوتآلود به زنی نگاه کنی همان وقت در دلت با او زنا کردهای![۵]
دین اسلام هم چشمچرانی را یک انحراف جنسی دانسته و از آن بهعنوان «زنای چشم» نام برده است. چنانکه پیامبر گرامی اسلام میفرماید:
لِکلِّ عُضوٍ مِنْ ابْنِ آدمَ حَظٌّ مِنَ الزِّنا: اَلْعَینُ زِناها النَّظَرُ …. [۶]
برای هر عضوی از بدن انسان بهرهای از زنا میباشد و زنای چشم، نگاه کردن است.
[۱] – روانشناسی عمومی دانشسرای تربیت معلم، ص ۲۵.
[۲] – ر.ک: رسالههای توضیحالمسائل. بخش احکام ازدواج، احکام نگاه کردن.
[۳] ـ رایجترین کاربرد واژهٔ لیبیدو (زیست مایه) در معنی شور و هوس جنسی است. لیبیدو (زیست مایه) از نظر زیگموند فروید عاملی غریزی است و پر از انرژی در درون نهاد که تمایل به بقا و فاعلیت دارد. به نظر فروید لیبیدو انرژی روانی -جنسی است. منبع آن اروس یعنی مجموع غرایز زندگی است. لیبیدو با مرگ میجنگد و میکوشد انسان را در هر زمینه به پیروزی برساند. این نیرو را شهوت نیز مینامند. لیبیدو بیش از هر چیز معنای جنسی دارد. (منبع: ویکی پدیا، دانشنامه آزاد)
[۴] ـ طب روحانی، ص ۲۵۸، عبدالکریم بیآزار شیرازی.
[۵] – همان، ص ۲۵۶ به نقل از انجیل متی ۵، ۲۷-۲۸.
[۶] – میزان الحکمه، ح ۲۰۲۷۴.
تهیه و تنظیم: کانون فرهنگی تبلیغی امین