اولیاء خدا و معصومین علیهم‌السلام بابت خوردن و آشامیدن بسیار محتاط بودند و در این زمینه بسیار عفیف بودند و نه‌تنها پرخوری نمی‌کردند بلکه از خوردن غذاها و نوشیدنی‌های لذیذ اما غیرضروری خودداری می‌نمودند.
به‌عنوان‌مثال روزی برای حضرت رسول‌الله (صلی‌الله علیه و آله) حلوای مخصوص آوردند اما حضرت از آن تناول نکرد! از ایشان پرسیدند: «آیا خوردن این حلوا را حرام می‌دانید؟!» حضرت فرمودند:
«نه ولی دوست ندارم نفسم به آن اشتیاق پیدا کند و هوس نماید»؛ سپس این آیه شریفه را تلاوت فرمودند: «…أذْهَبْتُم طَیبَاتِکمْ فِی حَیاتِکمُ الدُّنیا وَ اسْتَمْتَعْتُمْ بِها…[۱] (روز قیامت به گروهی گفته میشود): شما از لذت‌های دنیا به‌اندازه کافی بهره بردید و چیزی برای آخرت ذخیره نکردید.»[۲]
در روایت دیگری آمده است که روزی برای حضرت امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) فالوده‌ای ناب و خوشمزه آوردند، حضرت نگاهی به آن نمودند و با انگشت مزه آن را چشیدند. سپس فرمودند:
«این، حلال و پاکیزه است و حرام نمی‌باشد، لیکن نمی‌پسندم نفسم را به چیزی عادت بدهم که به آن عادت نکرده است.» سپس دستور دادند که آن را برگردانند![۳]
[۱]. الأحقاف: ۲۰.
[۲]. وسائل الشیعه، ج ۲۴، ص ۳۸۸؛ دَخَلَ النَّبِی ص مَسْجِدَ قُبَا- فَأُتِی بِإِنَاءٍ فِیهِ لَبَنٌ حَلِیبٌ مَخِیضٌ بِعَسَلٍ فَشَرِبَ مِنْهُ حُسْوَهً أَوْ حُسْوَتَینِ ثُمَّ وَضَعَهُ فَقِیلَ یا رَسُولَ اللَّهِ أَ تَدَعُهُ مُحَرِّماً فَقَالَ اللَّهُمَّ إِنِّی أَتْرُکهُ تَوَاضُعاً لِلَّهِ. وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ قَالَ: أُتِی بِخَبِیصٍ فَأَبَی أَنْ یأْکلَ فَقِیلَ أَ تُحَرِّمُهُ فَقَالَ لَا وَ لَکنِّی أَکرَهُ أَنْ تَتُوقَ نَفْسِی إِلَیهِ ثُمَّ تَلَا الْآیهَ أَذْهَبْتُمْ طَیباتِکمْ فِی حَیاتِکمُ الدُّنْیا.
[۳]. وسائل الشیعه، ج ۲۴، ص ۳۸۸؛ وَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِی عَنْ أَرْطَاهَ بْنِ حَبِیبٍ عَنْ أَبِی دَاوُدَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ شَرِیک عَنْ حَبَّهَ الْعُرَنِی قَالَ: أُتِی أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع بِخِوَانِ فَالُوذَجٍ فَوُضِعَ بَینَ یدَیهِ فَنَظَرَ إِلَی صَفَائِهِ وَ حُسْنِهِ فَوَجَأَ بِإِصْبَعِهِ فِیهِ حَتَّی بَلَغَ أَسْفَلَهُ ثُمَّ سَلَّهَا وَ لَمْ یأْخُذْ مِنْهُ شَیئاً تَلَمَّظَ إِصْبَعَهُ وَ قَالَ إِنَّ الْحَلَالَ طَیبٌ وَ مَا هُوَ بِحَرَامٍ وَ لَکنِّی أَکرَهُ أَنْ أُعَوِّدَ نَفْسِی مَا لَمْ أُعَوِّدْهَا ارْفَعُوهُ عَنِّی فَرَفَعُوهُ.
