در برابر حسود چه کنیم؟

حسادت بد بلایی است. که برخی به آن گرفتاراند.

سوال این است که در برابر حسادت دیگران و کارهایی که بر علیه ما می کنند، چکار کنیم؟

در برابر آنهایی که به جان و مال و آبروی ما صدمه می زنند چه کنیم؟

غیبت می کنند، تهمت می زنند، سخن چینی و دوبه هم زنی می کنند و…

۱. مقابله به مثل

چند کار در برابر حسود می‌شود انجام داد، یکی مقابله به مثل یعنی هر کاری که کرد ما هم تلافی کنیم که در این صورت می‌شوی یکی مثل او و البته اینکه وضعیت بدتر می‌شود و دشمنی‌ها و کینه‌ها بیشتر می‌شود.

۲. بردباری، صبر و بی تفاوتی نسبت به حسود

صبر کنیم و بردباری نشان بدهیم و نسبت به کارهای او بی تفاوت باشیم.

چرا بی تفاوت باشیم؟ چرا صبر بکنیم؟

چون حسادت به ضرر دنیا و آخرت حسود است و به نفع کسی است که مورد حسادت قرار می‌گیرد.

ضرر اخروی حسادت

حسود تهمت می زند، غیبت می‌کند، ضرر جانی و مالی می زند و باعث می‌شود و حق الناس بر گردن خودش می‌آورد، بنابراین روز قیامت از اعمال نیکش برداشته شده و به نامه عمل کسی که مورد حسادت قرار گرفته است اضافه شود و اگر عمل خیری نداشته باشد از گناهان کسی که مورد حسادت قرار گرفته است، برداشته می‌شود و به نامه اعمال حسود اضافه می‌شود.

روایتی هست که حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام فرمود:

از آنچه مردم درباره تو می گویند ناراحت نشو؛ زیرا اگر چنان باشد که آنها می گویند [غیبت کرده‌اند و اسرار تو را فاش می کنند] در کیفر گناه تو تعجیل شده است، [یعنی این بدگوئی مردم و رفتن آبرو کفاره گناه شده است] و اگر چنان نباشد که آنها گفته‌اند [تهمت زده‌اند] حسنه‌ای باشد که تو انجامش نداده‌ای [بلکه آنها برای تو فراهم کرده‌اند].

لا یَسُوءَنَّک ما یَقولُ الناسُ فیک؛ فإنّهُ إن کانَ کما یَقولونَ کانَ ذَنبا عُجِّلَت عُقوبَتُهُ و إنْ کانَ علی خِلافِ ما قالوا کانَت حَسَنهً لم تَعمَلْها. ^{غرر الحکم: ۱۰۳۷۸.}

بنابراین کسی که به تو حسادت می‌کند دارد به تو خوبی می‌کند و خودش نمی‌فهمد.

ضرر دنیوی حسادت

حسادت به ضرر دنیای حسود هم هست. حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام: لا راحَهَ لحَسودٍ.  حسود آسایش ندارد. ^{بحار الأنوار: ۷۳/ ۲۵۲/ ۱۲.}

کسی که حسادت می‌کند و می‌خواهد دیگران را اذیت بکند چند برابر بیشتر خودش اذیت می‌شود تا اینکه عقده‌ها و کینه‌هایش سر ریز می‌شود و به اذیت کردن دیگران می‌پردازد.

سعدی در گلستان می‌گوید:

“حسود از نعمت حق بخیل است و بندهٔ بی گناه را دشمن می‌دارد”.

یعنی حسود به آن نعمتی که خدا به بنده‌اش داده بخل می‌ورزد.

بعد می‌گوید:

الا تا نخواهی بلا بر حسود

که آن بخت برگشته خود در بلاست

چه حاجت که با وی کنی دشمنی؟

که او را چنان دشمنی در قفاست ^{گلستان سعدی}

پس بهتر است که حسود را به خدا واگذار کنیم و از خدا بخواهیم که هدایتش کند، شفایش دهد چون خودش در رنج و عذاب است.

۳. خوش رفتاری

کلاس بالاتر اینکه نه تنها مقابله به مثل نباید بکنیم و صبر و بردباری داشته باشیم. بلکه بهتر این است که رفتار خوبی با آنها داشته باشیم تا ان شاء الله اصلاح شوند و کینه‌هایشان از بین برود و آتش حسادتشان سردتر شود.

خداوند منان درباره صفات بندگان خاص خدا می‌فرمایند:

 إِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا ^{آیه ۶۳ سوره فرقان}

و چون جاهلان آنان را مخاطب سازند، (حرف بدی به آنها یا درباره آن‌ها می‌زنند) به ملایمت و مسالمت آمیز و با بزرگواری به آنها جواب می‌دهند.