Take a fresh look at your lifestyle.

نقش جهل در زمینه سازی گناه

0 1,912

جهل، زمینه گناه را در انسان به وجود آورده و او را به سوی گناه می کشاند. جهل به خدا، جهل به هدف از آفرینش، جهل به قوانین خلقت، جهل به زشتی گناه و آثار آن.

چنانکه یک فرد جاهل و بی سواد غذای آلوده به میکروب را بر اثر جهل به آسانی می خورد، ولی یک دکتر میکرب شناس، هرگز آن را نمی خورد.

در دوران جاهلیت که گناهان گوناگون، سراسر زندگی مردم را گرفته بود، بیشتر بر اثر جهل و حماقت بود. برای توضیح به این آیات توجه کنید:

«قالوا یا موسی اِجعَل لَنا اِلهاً کما لَهم آلِهه قالَ إنّکم قَوم تَجهَلون» [۱]

«بنی اسرائیل به موسی گفتند: برای ما معبودی (از بت) قرار بده چنانکه آنها (بت پرستان) معبودانی (از بت) دارند. موسی گفت: شما جمعیتی جاهل و نادان هستید. »

از زبان حضرت لوط علیه السلام خطاب به قومش می خوانیم:

«ءَاِنّکم لَتَاتون الرّجال شَهوهً مِن دُونِ النِّساء بل انتم قوم تجهلون» [۲]

«آیا شما به جای زنان، به سراغ مردان، از روی شهوت می روید؟ شما قومی جاهل هستید. »

و در آیه ۸۹ سوره ی یوسف می خوانیم:

«قالَ هَل عَلِمتُم ما فَعَلتُم بِیُوسُفَ و اَخیهِ اِذ اَنتُم جاهِلُون»

«یوسف (به برادران خود) گفت: آیا دانستید که با یوسف و برادرش (بنیامین) چه کردید؟ آنگاه که جاهل بودید. »

از این آیات به روشنی استفاده می شود که جهل و نادانی یکی از زمینه های گناهان است.

در روایات نیز بسیار آمده که جهل، زمینه گناه است. در اینجا به ذکر چند نمونه می پردازیم:

۱- امام علی علیه السلام در عهدنامه ی خود به مالک اشتر می فرماید:

«لا یَجتَرِئُ عَلَى اللّهِ إلّا جاهِلٌ شَقِیٌّ.» [۳]

«گستاخی و جرأت بر (نافرمانی) خدا را جز جاهل شقی روا نمی دارد. »

۲- و نیز از گفتار آن حضرت است:

«الجهل معدن الشر، الجهل اصل کل شر، الجهل یفسد المعاد» [۴]

«جهل مرکز زشتی است، جهل ریشه و پایه زشتی است، جهل موجب تباهی معاد انسان است. »

۳- چنانکه قبلاً اشاره شد امام صادق علیه السلام به سماعه فرمود: عقل و لشکرش را بشناس و همچنین جهل و لشکرش را بشناس. سپس ۷۵ خصلت زشت را به عنوان لشکر جهل برشمرد. [۵]

این روایت جامع بیانگر آن است که جهل اساس و محور خصلت های زشت و گناهان بزرگی همچون: حرص، خیانت، ربا، نیرنگ، تکبر، آزار به پدر و مادر، پیمان شکنی، بی تابی، شانه خالی کردن از وظیفه جهاد، سبک سری، کینه و دشمنی و. . . . است. [۶]

۴- حضرت علی علیه السلام می فرماید:

«قَصَّمَ ظَهری رَجُلان: عالِم مُتَهتِّک و جاهِل مُتَنسِّک» [۷]

«دو شخص، کمرم را شکستند، دانشمند بی پروا، و جاهل مقدس نما. »

سپس فرمود: جاهل، انسان را با زهدنمائیش می فریبد، و عالم با گستاخی و بی پروائیش، انسان را مغرور و فریفته خود می کند.

۵- و نیز فرمود:

«إیّاکم والجهّال من المتعبّدین، والفجّار من العلماء فإنّهم فتنه کل مفتون» [۸]

«بپرهیزید از جاهلان عبادت پیشه و از گنهکاران دانشمند، چرا که این ها مایه فتنه و آشوب هر فتنه شده هستند. »

۶- و در سخنی دیگر فرمود:

«لاتری الجاهل الا مُفرِطاً او مُفرِّطاً» [۹]

«نمی بینی جاهل را مگر اینکه یا راه افراط و زیاده روی را می پیماید و یا راه تفریط و کوتاهی از حد اعتدال را. »

۷- و در بیان دیگر فرمود:

«الی اللّه اشکو من معشر یعیشون جهالا ویموتون ضلالا» [۱۰]

«شکایت به خدا می برم از گروهی که در جهل و نادانی زندگی می کنند و می میرند»

۸- در قرآن در جریان موسی علیه السلام و ساحران آمده: وقتی که ساحران طناب های خود را انداختند، به نظر می رسید همه ی آنها در حرکتند؛

«فَاَوجَسَ فی نفسه خِیفَه موسی» [۱۱]

«ناگهان موسی در دل خویش ترس خفیفی احساس کرد. »

امیرمؤمنان علیه السلام در توضیح این مطلب می فرماید:

«لم یُوجِس موسی علیه السلام خیفَهً علی نفسه بل اَشفَقَ مِن غَلَبه الجُهّال و دُوَل الضّلال» [۱۲]

«موسی علیه السلام بر جان خود نترسید بلکه ترس او از این بود که مبادا جاهلان پیروز گردند و دولت های ضلال برنده شوند. »

این سخن نیز از کارهای انحرافی جاهلان پرده برمی دارد و بیانگر آن است که جهل زمینه ساز گناهان بزرگی همچون مبارزه علنی با پیامبران به پشتیبانی از طاغوت ها می باشد.

از احادیث جالب اینکه امام صادق علیه السلام فرمود:

«ان بنی امیه اطلقوا للناس تعلیم الایمان ولم یطلقوا تعلیم الشرک لکی اذا حملوهم علیه لم یعرفوه» [۱۳]

«بنی امیه تعلیم ایمان را برای مردم آزاد گزاردند ولی تعلیم شرک را آزاد نگذاردند تا اگر مردم را بر شرک وادار کردند آن را نشناسند. (و

در نتیجه از روی جهل قبول شرک نمایند) . »

این حدیث بیانگر آن است که: بنی امیه از شناخت شرک و انواع آن جلوگیری می کردند زیرا اگر مردم معنی شرک و انواع آن را می فهمیدند از بنی امیه که غوطه ور در شرک بودند، روی برمی گرداندند و به امامان اهل البیت علیهم السلام که از شرک به دور بودند متوجه می شدند، آری رهبران طاغوتی حساسیت داشتند که مردم از دستورات سازنده و بیدار بخش اسلام، آگاه نشوند تا جهل آنها باعث توقف و رکود آنها شود، و زمینه انحراف آنها را فراهم سازد.

_______________________________________________________

[۱] . اعراف / ۳۸

۲ . نمل / ۵۵

[۳] . نهج البلاغه، نامه ۵۳

[۴] . فهرست غرر، (جهل)

[۵] . کافی، ج ۱ ص ۲۱- ۲۳

[۶] . البته مراد از جهل بیسوادی نیست بلکه مراد بی عقلی و ساده اندیشی و زود باوری است

[۷] . قصارالجمل، ج ۱ ص ۱۲۷

[۸] . قرب الاسناد: ۷۰ ح ۲۲۶; البحار ۱: ۲۰۷.

[۹] . نهج البلاغه، حکمت ۷۰

[۱۰] . نهج البلاغه، خطبه ۱۷

[۱۱] . طه / ۶۶- ۶۷

[۱۲] . نهج البلاغه، خطبه ۴

[۱۳] . کافی، ج ۲ ص ۴۱۵- ۴۱۶

منبع:گناه شناسی استاد قرائتی . ج۱، ص: ۵۴-۵۱

۰ ۰ رای ها
امتیازدهی به این نوشته

لطفا مطالب این وبسایت را با ذکر منبع و لینک مطلب منتشر کنید!

لینک کوتاه مطلب : https://nidamat.com/?p=17190

مطالب مرتبط
حمایت مالی از گناه شناسی

وَ جاهِدُوا بِأَمْوالِكُمْ وَ أَنْفُسِكُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ؛ وجهاد کنید در راه خدا با اموال و جانهایتان (توبه 41)

عزیزانی که تمایل دارند در اجر اخروی تعالی اخلاقیات در جامعه، نشر و تبلیغ احادیث و معارف اهل بیت علیهم السلام و انجام فریضه امر به معروف و نهی از منکر، شریک باشند تقاضا میشود که ما را در پرداخت هزینه های جاری سایت گناه شناسی از قبیل هاست، پشتیبانی فنی ، تالیف و تولید پستها و… یاری فرمایند.

اشتراک ایمیلی در نظرات این پست
اطلاع از
جهت اطلاع از پاسخ دیدگاه، ایمیل شما منتشر نخواهد شد.
0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
0
دوست داریم نظرتونو بدونیم، لطفا نظر بدهید.x