لزوم خودداری از شهوت‌رانی و لذت‌جویی
لذت‌های مادی و شهوت‌ها را خداوند برای گذران امور دنیا و البته برای ابتلا و امتحان بندگانش آفریده است تا از آن‌ها در دایره و محدوده‌ای که معین کرده است استفاده کنند و آن‌ها را وسیله‌ای قرار بدهند برای آباد کردن آخرت خود نه اینکه آن‌ها هدف باشند برای زندگی در دنیا. بنابراین باید شهوت‌ها و لذت‌ها در اختیار انسان باشند نه اینکه انسان بنده شهوت‌ها و لذت‌ها باشد چراکه به فرموده حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السلام: «انسان آزاد اگر به بردگی بندگان خود تن دردهد بهتر از آن است که بندهٔ شهوات خویش گردد».[۱]
بندگی شهوت با افتادن در ورطه گناه و معصیت ملازم است چراکه به فرموده حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السلام: «هیچ معصیتی از معاصی خداوند نیست مگر اینکه با شهوتی همراه است. پس، رحمت خدا بر انسانی که از شهوات خویش بازایستد و هوای نفْس خود را سرکوب کند؛ زیرا که این نفْس به‌سختی از شهوات بازمی‌ایستد و همواره به نافرمانی برخاسته از هوس، گرایش دارد.»[۲]
اگر شهوت‌ها و لذت‌های دنیا پایدار بودند یا به ناراحتی و درد ختم نمی‌شدند بازهم توجیه‌پذیر بودند، ولی افسوس که هرگز چنین نیست و به فرموده حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السلام:
«آغاز شهوت، لذت است و پایانش نابودی.»[۳] پس بازهم به فرموده حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السلام: «در لذتی که پشیمانی به بار می‌آورد و شهوتی که درد و ناراحتی در پی دارد، خیری وجود ندارد.»[۴]
[۱]. شرح ابن ابی الحدید، ج ۲۰، ص ۳۳۴، کلمهٔ ۸۳۲.
[۲]. ما مِن مَعصیهِ اللّهِ شَی‌ءٌ إلّا یأتی فی شَهوَهٍ، فرَحِمَ اللّهُ امرأً نَزَعَ عن شَهوَتِهِ، و قَمَعَ هَوی نَفسِهِ؛ فإنّ هذهِ النَّفسَ أبعَدُ شَی‌ءٍ مَنزِعا، و إنّها لا تَزالُ تَنزِعُ إلی مَعصیهٍ فی هَوی. میزان الحکمه، ج ۱۲، ص: ۳۱۱ حدیث ۲۰۵۱۲.
[۳]. أوَّلُ الشَّهوَهِ طَرَبٌ، وآخِرُها عَطَبٌ. غررالحکم، ح ۳۱۳۳.
[۴]. غررالحکم، ح ۱۰۹۰۱.
