آنچه که در ادامه خواهید خواند:

شرکت در باشگاه ورزشی که موسیقی حرام پخش می کند. ۱

آوازه خوانی بدون استفاده از آلات لهو ۱

آموزش موسیقی.. ۲

استماع صوت قرآن خواننده. ۳

استماع ساز و موزیک.. ۳

استفاده از تنبک ،دایره ،قابلمه ،و یا طشت در مجالس عروسی.. ۴

استفاده از آلات موسیقی.. ۵

استفاده از آلات موسیقی در دانشگاه ها

حکم شرکت در باشگاه ورزشی که موسیقی حرام پخش می کند.

آیا شرکت در باشگاه ورزشی که موسیقی حرام پخش می کند جایز است ، فقط به قصد ورزش کردن در باشگاه حضور پیدا کنیم؟

پاسخ: اگر حضور شما نوعی تایید بر حرام است، شرکت در آن باشگاه جایز نیست.

اگر تایید نیست و یا چاره ای ندارید، می توانید بروید ولی حواستان را پرت کنید که به موسیقی گوش ندهید.

به گوش خوردن صدای آن اشکال ندارد؛ مهم این است که شما به اختیار، آن را نشنوید.

آوازه خوانی بدون استفاده از آلات لهو

 آوازه خوانی زنان در مجالس مولودی ،جشن و شادی و عقد و عروسی ، در صورتی که نا محرم صدای زن را نشنود و آلات لهو هم استعمال نشود ، در موارد ذیل چه حکمی دارد؟

الف) به صورت تک خوانی و جمع خوانی

ب) خواندن متن برخی ترانه ها بدون موسیقی

 امام خمینی(ره):  الف و ب ) آوازه خوانی اگر به نحو غنایی باشد اشکال دارد مگر غنای در عروسی ها که استثنا ء شده است و این  بعید نیست و احتیاط  واجب آن است که به هنگام شب زفاف ومجلسی که قبل از آن تدارک شده اکتفا شود ، نه هر مجلسی بلکه احتیاط این است که مطلقاً و به طور کلی اجتناب شود.[۱]

آیت …اراکی (ره):ُسؤال: غنا در مجالس عروسی از حرمت استثناء شده و جایز است یا خیر؟

ج ـ احوط ترک است .[۲]

آیت ..بهجت : الف و ب)اگر به حد غنا باشد حرام است مگر غنا مغنّیات ( زنان خواننده ) در عروسی ها اشکال ندارد به شرط آن که به کلام باطل تعلق نگیرد.[۳]

آیت …تبریزی :الف) آوازه خوانی مناسب با مجالس خوشگذرانی که در مضمون باطل باشد حرام است و بنابر احتیاط واجب باید از مطلق خواندنی که با ترجیع صوت (چهچهه) و کیفیت لهوی است ـ هر چند باطل نباشد ـ اجتناب نمود . البته غناء در خصوص عروسی در صورتی که مشتمل بر موسیقی لهوی نباشد استثنا شده است .

ب) سؤال : خواندن بعضی اشعار بدون موسیقی (متن بعضی ترانه ها ) در مجالس عقد و عروسی چه حکمی دارد ؟

اگر مشتمل بر کذب و افتراء و امثال آن نباشد مانعی ندارد. والله العالم[۴]

 آیت ..خامنه ای : الف و ب) اگر به نحو غنائی باشد حرام است مگر خوانندگی در مجلس زفاف عروسی اشکال ندارد ،ولی نوازندگی مطرب لهوی در هر صورت حرام است .[۵]

آموزش موسیقی

اینجانب در ساعات آزاد خود به عنوان هنر آموز موسیقی صدا و سیمای جمهوری اسلامی و عضو گروه شماره۲وزارت ارشاد اسلامی مرکز سرود و آهنگهای انقلابی می باشم و دقیقاً برایم روشن نیست که آیا خدمات اینجانب مشروعیت دارد ،یا خیر ؟استدعا دارم نظر خود را در این مورد اعلام بفرمایید.

  امام خمینی(ره): اگر در ارتباط با موسیقی های مطرب کار نکنید مانع ندارد ،ولی از استعمال آلات لهو باید اجتناب نمایید اگر آلات ممحّض برای لهو است.[۶]

آیت …فاضل لنکرانی :موسیقی اگر مطرب و(مناسبت)مجالس خوشگذرانی نباشد حرام نیست .ولی شرکت در این گروهها زیبنده ی مؤمنین نیست.[۷]

همه مراجع (به جز آیات عظام بهجت و صافى) می گویند: آموزش و یادگیرى نوازندگى با آلات مختص [به لهو] جایز نیست و اگر از آلات مشترک باشد، به منظور استفاده مشروع و حلال، اشکال ندارد.[۸]

آیات عظام بهجت و صافى می گویند: آموزش و یادگیرى نوازندگى با آلات موسیقى، حرام است.[۹]

استماع صوت قرآن خواننده

اگر خواننده های ترانه های مبتذل ،قرآن را با صوت بخوانند یا در مدح ائمه خوانندگی کنند آیا شنیدن صدای آنها محل اشکال است ؟

آیت…خامنه ای : اشکال ندارد.[۱۰]

 آیت …فاضل لنکرانی : اگر بصورت غنا بخوانند حرام است و همینطور است اگر بصورت متعارف بخوانند ولی تالی فاسد داشته باشد.[۱۱]

استماع ساز و موزیک

 افرادی (در رادیو ) مدح ائمه طاهرین (علیهم السلام )یا واقعه کربلا را با وزن و ساز و با لحن خوب می خوانند .آیا استماعش جایز است ؟

آیت …امام خمینی(ره) :اگر غنا و موسیقی نباشد مانع ندارد.[۱۲]

آیت …بهجت :اگر غنا و مطرب نباشد مانعی ندارد .[۱۳]

 آیت …تبریزی:اگر خواندن به نحو غناء وکیفیت لهوی باشد جایز نیست و نواختن موسیقی لهوی و گوش دادن آن جایز نیست .[۱۴]

آیت ..خامنه ای : جواز گوش دادن منوط به تشخیص خود مکلّف است که اگر تشخیص دهد مشتمل بر غناء و موسیقی لهوی مناسب با مجالس عیش و نوش و خوشگذرانی و همچنین مطالب باطل نیست گوش دادن به آن اشکال ندارد.[۱۵]

آیت…سیستانی:غناء عبارت است از کلام بیهوده و لهوی که با آواز و آهنگ متناسب در نزد اهل لهو و لعب اجراء می شود و دعاء و ثنا ء انبیاء و اولیاء و امامان اهل بیت (علیهم السلام )هم با همین وضع و آهنگ حرام است و خواندن چیزهای دیگر از انواع کلمات غیر لهوی مانند سرودهای هماسی ،رزمی، با همان لحن و آهنگ غنائی که یاد شد بنابر احتیاط واجب حرام است و اما آوازها که تعریف ما(غناء) برآن صدق نکند ذاتاً حرام نمی باشد .[۱۶]

 آیت…صافی گلپایگانی : هر آهنگ و آوازی که طبعاً طرب آور و مناسب مجالس لهو و لعب باشد به نحوی که عرفاً به آن صورت لهوی و باطل گفته شود خواندن و گوش دادن به آن جایز نیست.[۱۷]

آیت …فاضل لنکرانی :سؤال : افرادی (در رادیو ) مدح ائمه طاهرین (علیهم السلام ) یا واقعه کربلا را خوب می خوانند .آیا استماعش جایز است ؟

اگر بصورت غنا نباشد مانعی ندارد  .[۱۸]

آیت ..نوری همدانی :اگر غناء  و موسیقی نباشد مانعی ندارد.[۱۹]

استفاده از تنبک ،دایره ،قابلمه ،و یا طشت در مجالس عروسی

 آیت…اراکی(ره):حکم مجالس دیگر را دارد .میزان این است که صدق لهو نکند.[۲۰]

آیت…بهجت(ره):به مسئله ۲۰ از متفرقات رساله مراجعه شود .

استعمال آلات مختص به لهو در غیر لهو بنابر احتیاط واجب جایز نیست ،و استعمال آنها در لهو مطلقاً حرام است ،و موسیقی مطرب استماع آن هم حرام است ،و میزان در مطرب بودن اطراب شأنی است نه فعلی، و تشخیص آن با خود مکلف است .[۲۱]

آیت…تبریزی:استعمال تنبک و دایره که آلات لهوی میباشد در مجالس عروسی و شادی و غیر آن جایز نیست و قابلمه و طشت مانعی ندارد .والله العالم[۲۲]

آیت…خامنه ای :استفاده از آلات مختص حرام مطلقا و استفاده حرام از آلات مشترکه جائز نیست . [۲۳]

آیت خویی(ره):دایره زدن با حلقه یا بی حلقه و غیر دایره از آلات لهو جائز نبوده و حرام است .[۲۴]

آیت…سیستانی: اگر نواختن به سبک مجالس لهو و لعب باشد جایز نیست.[۲۵]

آیت…صافی گلپایگانی:دایره زدن در مجالس شادی حرام است .

استفاده از تنبک حرام است و از بقیه هم اگر متناسب با مجالس لهو باشد حرام است . والله العالم.  [۲۶]

آیت …فاضل لنکرانی: استعمال آلات مخصوص لهو و لعب حرام است ولی استعمال آلات مشترک بین لهو و لعب در امور مباح مانعی ندارد

تنبک و دایره از آلات مخصوصه ی لهو و لعب می باشد  .[۲۷]

آیت…گلپایگانی(ره):سؤال تشت کوبیدن در مجالس عروسی جنبه غنا دارد یا نه ؟

پاسخ : لهو است و احوط ترک است.[۲۸]

آیت…مکارم شیرازی :کلیه صدا ها و آهنگهای ی که مناسب مجالس لهو و فساد است حرام و غیر آن حلال است و تشخیص آن با مراجعه به اهل عرف خواهد بود.[۲۹]

آیت…نوری همدانی : استعمال تنبک و دایره اگر در مجالس لهو و لعب باشد اشکال دارد .

سؤال : حکم استفاده از قابلمه و یا تشت در مجالس عروسی یا شادی چیست؟

چون از آلات لهو به حساب نمی آیند ،اشکال ندارد .[۳۰]

استفاده از آلات موسیقی

حکم استفاده از آلات موسیقی چیست؟

 امام خمینی(ره): نواختن موسیقی مطرب حرام است و از استعمال آلا ت لهو باید اجتناب نمود اگر آلات ممحّض برای لهو است.[۳۱]

آیت…اراکی(ره):نواختن هرگونه موسیقی مطرب بوسیله آلات موسیقی جایز نیست .[۳۲]

آیت…بهجت(ره):استفاده از آنها در لهو حرام و در غیر لهو خلاف احتیاط است .والله العالم .[۳۳]

آیت…تبریزی:استعمال آلات موسیقی در لهو حرام است.[۳۴]

آیت…خامنه ای :استفاده از آلات موسیقی برای نواختن موسیقی لهوی و مطرب جایز نیست و بکار گیری آنها برای نواختن موسیقی غیر لهوی ….با غرض عقلایی مباح باشد اشکال ندارد ،به شرط این که مستلزم مفاسد دیگری نباشد.[۳۵]

آیت…سیستانی: معیار کیفیت نواختن است که ذکر شد .(اگر نواختن به کیفیت مناسب مجالس لهو و لعب باشد جایز نیست ) .[۳۶]

آیت…صافی گلپایگانی:حرام است والله العالم .[۳۷]

آیت …فاضل لنکرانی: اگر مطرب و مهیّج و مناسب مجالس خوشگذرانی باشد استماع ،نواختن ،یاد دادن و یاد گرفتن آن حرام می باشد .[۳۸]

آیت…گلپایگانی(ره):حرام است .[۳۹]

آیت…مکارم شیرازی :کلیه ی صداها و آهنگهایی که مناسب لهو و فساد است حرام و غیر آن حلال است و تشخیص آن با مراجعه به اهل عرف خواهد بود .تعلیم و تعلم و استفاده از آلات قسم حرام ،حرام است . [۴۰]

استفاده از آلات موسیقی در دانشگاه ها

ترویج موسیقی و آلات آن در سطح دانشگاه به صورت عمومی و استفاده از ابزار موسیقی در مسابقات سرود (از طرف امور تربیتی مدارس)که گاهاً منجر به جذب بعضی از دانش آموزان و ترک تحصیل آنها می شود ؛چه حکمی دارد ؟

آیت…خامنه ای :استعمال ابزار و آلات موسیقی در نواختن موسیقی مطرب لهوی حرام است و استفاده از این قبیل آلات حتی در غیر موسیقی مطرب لهوی اگر مستلزم مفاسدی باشد جایز نیست و بطور کلی ترویج موسیقی و آلات آن با هدفهای نظام اسلامی منافات دارد .[۴۱]

آیت…فاضل لنکرانی :ترویج موسیقی فی نفسه وجهی ندارد و قطعاً مرجوح است و گاهی با توجه به عوارضی که مترتب می شود جایز نیست.[۴۲]