دانشمندان علوم طبیعی و پزشکان تعداد امراضی را که عامل اصلی آنها مشروبات الکلی است تقریباً ۱۱ نوع شمرده اند. از جمله:
۱ – امراض معده
الف – گاستریت(GastIrite) ساده و مزمن که بالاخره به ضعف و نابودی قوا منجر می شود.
ب – فلگمن معده
ج – انتتریت سخت و اغلب اسفلگیت دل دردهای مختلف و درد معده که بیشتر در وقت اعتیاد به وقوع می رسد و درد دل های دایمی. اثر دیگر آن در معده اتساع معدی است که گاهی چنان این عضو را بزرگ می کند که مانند کیسه ای شده و پنج برابر موقع عادی گنجایش پیدا میکند. یعنی ممکن است ده تا ۱۲ لیتر آب بیشتر جا بگیرد.
بطور کلی الکل باعث التهاب جهاز هاضمه می شود، در روده ها نیز تأثیر سخت نمود، باعث خراشیدگی جدار آنها، و دفع خون، و ضعیف ساختن قوا میشود، و بالاخره اسهال سخت تولید می کند، و گاهی نیز یبوست می آورد. در اثر استعمال نوشابه قولون (روده بزرگ) لطمه دیده، یبوست و لینت پشت سر هم به وجود می آورد.
الکل زبان را ضخیم و سخت می کند و سلولهای مخصوص ذائقه را ضعیف و بالاخره محو می نماید، بطوریکه شخص دائم الخمر دیگر طعم غذاها را درست حس نمی کند، و این خود یکی از علل بی اشتهایی در شخص الکلی می باشد و بیشتر از همه باعث خرابی دستگاه هاضمه می شود.
الکل، شیره های دهان (بزاق) و شیره های معدی و سایر شیره های بدن را کم کرده از بین می برد.
۲ – امراض دستگاه تنفس
الکل از بزرگترین علل ابتلای به مرض سل، می باشد. ریه ها در اثر الکل تورم یافته؛ لکه های بنفش یا سفیدی روی آنها ظاهر می گردد، و لخته های خون در خلط شرابخوار ظاهر میشود که نتیجه خرابی ریه است، شرابخوار هر صبح در رختخواب مدتی سرفه می کند خدو می اندازد و گاهی لخته های خون یا صفراء به حال تهوع از دهانش بیرون می آید و بدون استثنا در اشخاص الکلی عمل تنفس سخت و پر زحمت است.
۳ – گردش خون
در اثر شراب مواد اصلی خون از جمله فیبرین و گلبولهای قرمز و غیره خیلی کم شده و از دست رفته، مایع خون، آهکی و خراب شده است، چون خون فاسد شود کلیه بدن دچار اختلال و کم غذایی و ضعف می گردد، گلبولهای سرخ و سفید را از بین برده شخص را آماده برای سکته می نماید.
هر نوع نوشابه الکلی؛ از جمله آبجو، رگها را سخت و شکننده می کند و مرونت یا ارتجاع آنها را از دست می دهد و موجب می شود در اثر جزئی فشار مانند عصبانیت، کار زیاد، سرما، یا گرمای فوق العاده پاره شده و سکته ناقص یا کامل بوجود آورد؛ عروق در اثر الکل، تصلب و شریان، تکلّس پیدا می کند.
۴ – امراض قلب
در نتیجه خرابی خون، عمل قلب مختل شده کم کم چربی و پیه دور آنرا می گیرد، و آن را سنگین و بزرگ می کند، و چون قلب در حین ضربان، با قوت حرکت می کند سنگینی مزبور موجب کندی حرکت و نامرتبی می گردد، و روی این اصل نبض اشخاص الکلی، آهسته و نامرتب می زند.
۵ – بیماریهای عصبی
الکل وضع اعصاب را فلج می سازد. اعصاب آخذ، و محرکه ضعیف شده، فلج و رعشه پیدا می کند، در تمام بدن حالت خارشی به وجود می آید و الکی بدون سبب احساس حرارت می کند، بدنش مخصوصاً دستها و سر، می لرزد. سخنش نامفهوم و بی معنی می شود، و علائم روحی، عصبانیت، حالت قیافه حیوانی، ترس و سردرد، در او به وجود می آید.
در اثر ضعیف شدن اعصاب، در معرض برخی امراض عصبی، واقع می شود، و راه برای سکته و خونریزی باز می گردد.
الکل در اثر داخل کردن اسید اوریک در خون تولید درد اعصاب و رماتیسم می کند.
۶ – بیماریهای مغز
الکل در مغز اثر کرده و موجب خونریزی می شود به این معنی که شریان پاره شده، خون در مغز می ریزد و شخص سکته ناقص یا کامل می کند مریض یا فوری می میرد یا آنکه خونهای ریخته، لخته شده و جلو جریان خون را می گیرد، و قسمتی از مغز بدون خون و نرم شده یا اعضای مربوط به آن قسمت در بدن فلج می شود یا اینکه موجب تشنج و صرع می گردد.
الکل موجب آماس مغز، و فشار خون در سر می شود، و گاهی نیز مغز را لاغر کرده، تولید جنون و بله، و یا کم عقلی می نماید.
۷ – بیماریهای کبد
بعد از معده اولین اثر شوم الکل بر کبد ظاهر می شود، ساده ترین بیماری کبد از این جهت آن است که سلولهایش کشته می شوند و در اثر اجتماع سلولهای مرده از حد معمولی بزرگتر می گردد و گاه چنان رشد غیر طبیعی پیدا می کند که شخص را می کشد.
کبد چون مرکز تصفیه بدن است، سعی می کند هر نوع سمی که وارد بدن شود دفع نماید الکل را هم که نوعی سم است هر وقت وارد خون شود خارج می کند ولی وقتی این عمل زیاد ادامه یابد؛ متورم شده و از حد معمول بزرگتر می شود، صلابتی خارج از حد عادی پیدا می کند.
در این هنگام شخص الکلی در پهلوی راست خود احساس درد و تورم می کند، در این موقع ممکن است که یرقان یعنی زردی به شخص دست بدهد و تمام بدن حتی سفیدی چشمش مانند زردچوبه، زرد شود کبد تمام اشخاص دائم الخمر آغشته به نوعی چربی و مواد کثیف است، و این نوع مرض به نام سیروزِ کبد مشهور است.
۸ – امراض کلیه
نوعی مرض کلیه بنام سیستیت مزمن در اثر استعمال الکل تشدید می شود خفقان بولی در کلیتین نیز نتیجه الکل است.
طبق آماری که به دست آمده نزدیک ۹۰ درصد از امراض کلیه، در اثر الکل است.
۹ – امراض پوستی
گاهی الکل در بدن قرمزی غیر طبیعی و زشتی به وجود می آورد، و مخصوصاً بینی و گونه ها را به شکل نامطلوبی سرخ می کند.
امراض جلدی، مانند خارش های بی جهت، اگزما، جوش صورت و چاقی بی مورد و خطرناک نیز از عوارض الکل است.
۱۰ – بیماریهای حنجره و دستگاه صوت
حنجره التهاب پیدا می کند، و صدا درشت و گرفته می شود گاهی صدای گرفته و شبیه آن که از دهان الکلی شنیده میشود علامت خرابی ریه است.
۱۱ – امراض مثانه
شرب الکل مثانه را تحریک می کند و علت آن بیشتر به واسطه افزایش ادرار و ماده سمی الکل است، که مخاط عضله مزبور را می ساید و ضعیف می سازد، الکل تولید سنگ مثانه می نماید و گاهی سبب بروز قند در ادرار می شود.
اسلام پزشک بی دارو/: احمد امین شیرازی
