غیبت

در این دسته درباره گناه کبیره غِیبَت یا بدگویی پشت سر دیگران بحث می‌شود. دین مبین اسلام به‌شدت از غیبت نهی کرده است.

معنای لغوی غیبت

غیبت در لغت مصدر فعل «غاب» و اسم مصدر «اغتیاب» است و غیبت از ریشه «غیب» بر چیزی که از چشم‌ها پوشیده باشد دلالت دارد. ولی اغلب لغویین به معنای اصطلاحی آن پرداخته‌اند.

 تعریف غیبت

در اصطلاح علم اخلاق، غیبت آن است که در غیاب برادر دینی و شیعه خود، به بیان آنچه نقلش مایه ناخشنودی او می‌شود بپردازند، خواه آن نقص در بدن او باشد یا در نَسب یا در صفات و افعال و اقوال او یا در چیزی که متعلق به او باشد مثل خانه، لباس و…

شرائط حرمت غیبت

۱: شخصی که در غیاب او عیبش بازگو می‌شود، مؤمن باشد؛

۲: غیبت در صورتی است که عیب او را بگوید اما اگر کمال او را ذکر کند، غیبت شمرده نمی‌شود؛

۳: آن عیب نزد عموم ناپسند باشد؛

۴: غیبت شونده به آن عیب نزد مردم معروف نباشد؛

۵: قصد کاستن از وجهه او را داشته باشد؛

۶: شنونده داشته باشد.

غیبت یکی از گناهان شایع زبان

غیبت یکی از گناهان شایع زبان است ولی منحصر ب زبان نیست بنابراین غیبت ممکن است به‌صورت گفتن مستقیم یا با کنایه، نوشتن، با ایما و اشاره دست و پا باشد.

فرق غیبت با تهمت و سخن چینی

اگر پشت سر دیگری مطلب دروغی بیان شود، گناهی مضاعف است که تهمت نام دارد: ترکیبی از دروغ و غیبت. همچنین اگر در غیاب کسی سخن یا رفتاری به‌راستی (نه دروغ) اما باهدف برهم زدن روابط دوستانه آن دو بیان شود، گناه این کار سخن‌چینی و نَمّامی است که جزو گناهان کبیره قرار دارد اما بیان خوبی و کمال دیگران غیبت نیست.

غیبت حق الناس و حق الله است

غیبت علاوه بر آنکه جنبه حق الله دارد، جنبه حق الناس غیرمالی هم دارد و خداوند غیبت‌کننده را نمی‌آمرزد مگر اینکه غیبت‌شونده از او راضی شود.