بسم الله الرحمن الرحیم
فَقُلْتُ اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ إِنَّهُ کَانَ غَفَّارًا (سوره :نوح آیه :۱۰)
پس گفتم که از پروردگار خود طلب آمرزش کنید که او همواره بسیار آمرزنده است!
یکی از راه های نجات از گناه و اثرات آن استغفار است و هر کسی که قصد توبه دارد برای رسیدن به مطلوب خود باید استغفار کند، اما برخی از افراد هستند که دیگران برایشان استغفار می کنند، برخی انبیاء، برخی ملائک و برخی همه موجودات!
در این پست به ۵ گروه از کسانی که همه موجودات برایشان استغفار می کنند، اشاره میکنیم:
۵.کسى که سیزده روز از ماه شعبان را روزه بگیرد
۱.جوینده دانش
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: إنَّ طالِبَ العِلمِ لَیَستَغفِرُ لَهُ کُلُّ شَیءٍ، حَتّى حیتانُ البَحرِ، وهَوامُّ الأَرضِ، وسِباعُ البَرِّ وأنعامُهُ؛ فَاطلُبُوا العِلمَ فَإِنَّهُ السَّبَبُ بَینَکُم وبَینَ اللّهِ عز و جل.
همه موجودات، حتّى ماهیان دریا و خزندگان زمین و دَرندگان و دامها، براى جوینده دانش، آمرزش مىطلبند. پس دانش بجویید، زیرا دانش، رشته پیوند میان شما و خداى عز و جل است.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: مَن سَلَکَ طَریقا یَطلُبُ فیهِ عِلما، سَلَکَ اللّهُ بِهِ طَریقا إلَى الجَنَّهِ، وإنَّ المَلائِکَهَ لَتَضَعُ أجنِحَتَها لِطالِبِ العِلمِ رِضا بِهِ، وإنَّهُ یَستَغفِرُ لِطالِبِ العِلمِ مَن فِی السَّماءِ ومَن فِی الأَرضِ حَتَّى الحوتُ فِی البَحرِ.
هر کس راهى را در جستجوى دانشى بپیماید، خداوند، او را در راهى به سوى بهشت مىبرَد. فرشتگان، بالهاى خود را با خشنودى براى جوینده دانش، مىگسترند، و اهل آسمان و زمین، حتّى ماهیان دریا، براى جوینده دانش، آمرزش مىطلبند.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: مَن أحَبَّ أن یَنظُرَ إلى عُتَقاءِ اللّهِ مِنَ النّارِ، فَلیَنظُر إلَى المُتَعَلِّمینَ، فَوَالَّذی نَفسی بِیَدِهِ، ما مِن مُتَعَلِّمٍ یَختَلِفُ إلى بابِ العالِمِ، إلّا کَتَبَ اللّهُ لَهُ بِکُلِّ قَدَمٍ عِبادَهَ سَنَهٍ، وبَنَى اللّهُ لَهُ بِکُلِّ قَدَمٍ مَدینَهً فِی الجَنَّهِ، ویَمشی عَلَى الأَرضِ وهِیَ تَستَغفِرُ لَهُ، ویُمسی ویُصبِحُ مَغفورا لَهُ، وشَهِدَتِ المَلائِکَهُ أنَّهُم عُتَقاءُ اللّهِ مِنَ النّارِ.
هر کس دوست دارد آزاد کرده شدگانِ خدا از آتش را ببیند، به علمآموزان بنگرد. سوگند به آن که جانم در دست اوست، هیچ علم آموزى نیست که به خانه عالم آمد و شد کند، مگر آن که خداوند براى هر قدمش عبادت یک سال را مىنویسد و براى هر قدمش، شهرى در بهشت براى او مىسازد و زمینى که بر آن راه مىرود، برایش آمرزش مىطلبد، و روز را در حالى به شب مىرساند و شب را به روز که آمرزیده است، و فرشتگان، گواهى مىدهند که اینان، آزاد شدگان خدا از آتشاند.
۲.عالمى به مسائل دینی که به علم خویش، عمل کند
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: صاحِبُ العِلمِ یَستَغفِرُ لَهُ کُلُّ شَیءٍ، حَتَّى الحوتُ فِی البَحرِ.
هر موجودى، حتّى ماهى دریا، براى دانشمند،[۱] آمرزش مىطلبد.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: العُلَماءُ وَرَثَهُ الأَنبِیاءِ، یُحِبُّهُم أهلُ السَّماءِ، ویَستَغفِرُ لَهُمُ الحیتانُ فِی البَحرِ إذا ماتوا، إلى یَومِ القِیامَهِ.
دانشمندان [دینى] وارثان پیامبراناند. آسمانیان، آنان را دوست دارند و هرگاه بمیرند، ماهیان دریا تا روز قیامت، برایشان آمرزش مىطلبند.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: عُلَماءُ هذِهِ الامَّهِ رَجُلانِ: رَجُلٌ آتاهُ اللّهُ عِلما، فَبَذَلَهُ لِلنّاسِ ولَم یَأخُذ عَلَیهِ طَمَعا ، ولَم یَشتَرِ بِهِ ثَمَنا، فَذلِکَ تَستَغفِرُ لَهُ حیتانُ البَحرِ، ودَوابُّ البَرِّ، وَالطَّیرُ فی جَوِّ السَّماءِ، ویَقدَمُ عَلَى اللّهِ سَیِّدا شَریفا، حَتّى یُرافِقَ المُرسَلینَ.ورَجُلٌ آتاهُ اللّهُ عِلما فَبَخِلَ بِهِ عَن عِبادِ اللّهِ، وأخَذَ عَلَیهِ طَمَعا، وَاشتَرى بِهِ ثَمَنا، فَذاکَ یُلجَمُ یَومَ القِیامَهِ بِلِجامٍ مِن نارٍ، ویُنادی مُنادٍ: هذَا الَّذی آتاهُ اللّهُ عِلما فَبَخِلَ بِهِ عَن عِبادِ اللّهِ، وأخَذَ عَلَیهِ طَمَعا، وَاشتَرى بِهِ ثَمَنا، وکَذلِکَ حَتّى یُفرَغَ مِنَ الحِسابِ.
دانشمندان این امّت، دو دستهاند:
یکى مردى که خداوند، به او دانشى داده است و او، آن را به مردم مىبخشد و براى آن، مزدى نمىستانَد و آن را به بهایى نمىفروشد. براى چنین عالمى، ماهیان دریا و چارپایانِ خشکى و مرغان آسمان، آمرزش مىطلبند، و با آقایى و بزرگوارى، بر خداوند وارد مىشود تا آن که با پیامبران مُرسَل، همنشین مىگردد.و
دوم، مردى است که خداوند، به او دانشى داده است و او، آن را از بندگانخدا دریغ مىکند و براى آن، مزد مىگیرد و آن را به بها مىفروشد. بر چنین کسى در روز قیامت، لگامى از آتش زده مىشود و آواز دهندهاى، آواز مىدهد که: این، کسى است که خدا به او دانشى بخشید و او، آن را از بندگان خدا، دریغ ورزید و براى [آموختن] آن، مزد ستاند و آن را به پول فروخت، و پیوسته چنین مىگوید تا آن گاه که حسابرسى او به پایان برسد.
۳.آموزگار خوبى ها
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: إنَّ مُعَلِّمَ الخَیرِ یَستَغفِرُ لَهُ دَوابُّ الأَرضِ، وحیتانُ البَحرِ، وکُلُّ ذی روحٍ فِی الهَواءِ، وجَمیعُ أهلِ السَّماءِ وَالأَرضِ.
براى آموزگار خوبىها، جانوران زمین و ماهیان دریا و هر جاندارى در هوا، و همه اهل آسمان و زمین، آمرزش مىطلبند.
۴.مؤذّن
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: یَغفِرُ اللّهُ لِلمُؤَذِّنِ مُنتَهى أذانِهِ، ویَستَغفِرُ لَهُ کُلُّ رَطبٍ ویابِسٍ سَمِعَ صَوتَهُ.
خداوند، مؤذّن را به مقدارِ بلندى صداى اذانش مىآمرزد[۲] و هرتَر و خشکى که صداى او را بشنود، برایش آمرزش مىطلبد.
۵.کسى که سیزده روز از ماه شعبان را روزه بگیرد
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: مَن صامَ ثَلاثَهَ عَشَرَ یَوما مِن شَعبانَ، استَغفَرَت لَهُ مَلائِکَهُ سَبعِ سَماواتٍ، ومَن صامَ أربَعَهَ عَشَرَ یَوما مِن شَعبانَ، الهِمَتِ الدَّوابُّ وَالسِّباعُ حَتَّى الحیتانُ فِی البُحورِ أن یَستَغفِروا لَهُ.
هر کس سیزده روز از شعبان را روزه بگیرد، فرشتگان هفت آسمان، برایش آمرزش مىطلبند، و هر کس چهارده روز از شعبان را روزه بگیرد، به چارپایان و درندگان و حتّى ماهیان دریاها، الهام مىشود که براى او آمرزش بطلبند.
منبع: نهج الذکر، ج۴، ص: ۲۴۰
[۱] . با عنایت به روایات دیگر، مقصود از این روایت پس از آن، عالِم عامل است، نه مطلقِ عالم.
[۲] . احتمال دارد به این معنا باشد که هر مقدار صداى اذان مؤذّن بلندتر باشد، آمرزش بیشترى شامل حال او مىشود.
