اشتغال به لهو، لعب و لغو

توضیحات دسته

بسم الله الرحمن الرحیم
در این دسته به بررسی موضوع اشتغال به لهو، لعب و لغو خواهیم پرداخت. سرگرمی، تفریح و فراغت، به‌عنوان نوعی اشتغال غیر الزامی، انتخابی، غیرانتفاعی، دارای کارکرد فرح‌بخشی، تنوع ‌زایی و نشاط‌آفرینی، بخشی از اشتغالات معمول و تا حدی گریزناپذیر بشر است اما به سرگرمی‌های خارج از حد عناوینی مثل لهو، لعب و لغو بار خواهد شد.
در فرهنگ قرآنی سه واژه لغو، لعب و لهو به کار رفته است. به نظر می‌رسد که هر سه، معنایی نزدیک به هم دارد؛ ازاین‌رو حکم تحریمی یگانه‌ای برای آن‌ها وضع شده است؛ اما با دقت می‌توان دریافت که در فرهنگ قرآن هر یک از این واژگان، معنا و مفهوم خاصی را حمل می‌کنند که باید موردتوجه قرار گیرد.
لغو، در فرهنگ قرآنی به معنای چیزی است که به آن اعتنا نمی‌شود و انجام دادن آن از روی عقل و تفکر نباشد. (مفردات الفاظ قرآن کریم، راغب اصفهانی، ص ۷۴۲، ذیل واژه لغو) لغو اعم از این است که در کلام، عمل یا موضوع خارجی باشد. ازاین‌رو بر هر کلام بیهوده و غیرمفید و عملی که سودمند نیست و نفعی بر آن مترتب نمی‌شود، لغو اطلاق می‌شود. (التحقیق، حسن مصطفوی، ج ۱۰، ص ۲۰۸)
لعب، کاری است که دارای انتظام و پیوستگی است، اما هدف و نتیجه آن همانند بازی کودکان، خیالی و خالی از حقیقت است.
اما لهو، به چیزی گفته می‌شود که انسان را از کارهای مفید و مهم بازدارد. (مفردات الفاظ قرآن کریم، راغب اصفهانی، ص ۷۴۸، ذیل واژه لهی) گاه حتی لهو به هرگونه سرگرمی اطلاق می‌شود که انسان را از کارهای مهم بازدارد، حتی اگر آن کار از جهتی مفید باشد؛ زیرا سرگرم شدن به کاری که شخص را از هدف اصلی بازمی‌دارد، امری لهوی و غیرمفید است. اینکه به ابزارهای طرب‌انگیز، آلات لهوی گفته می‌شود به همین دلیل است. (المیزان، ج ۱۴، ص ۲۴۷؛ نثر طوبی، ج ۲، ص ۳۶۲، ذیل واژه لعب)