شطرنج

شَطْرَنج، از معروف و قدیمی‌ترین آلات قمار و نوعی بازی فکری دو نفره است که از قرن بیستم میلادی، در زمره رشته‌های ورزشی قرار گرفته است

 در فقه، درباره حکم شطرنج بحث می‌شود. این بازی در کتاب‌های فقهی، از شطرنج در بخش مکاسب محرمه (تجارت‌های حرام)، بحث می‌شود. در روایات متعدد، شطرنج را قمار و کاری باطل شمرده و به‌شدت از آن نهی کرده‌اند؛ در سه آیه قرآن کریم از «میسر» نهی شده بلکه در برخی کتاب‌های حدیثی، بابی مستقل تحت عنوان «نرد و شطرنج» منعقد گردیده است.

در بازی با آلات قمار ازجمله شطرنج بحثی مطرح است که آیا بازی با این آلات مطلقاً حرام است، حتی بدون شرط‌بندی و بردوباخت، یا تنها در صورت شرط‌بندی محکوم به حرمت است؟ برخی در حرمت بازی با آلات قمار بدون شرط‌بندی اشکال کرده‌اند. لیکن برخی از اینان شطرنج را استثنا کرده و به حرمت بازی با آن، حتی بدون شرط‌بندی فتوا داده‌اند. برخی معاصران گفته‌اند: چنانچه شطرنج نزد عموم مردم از آلت قمار بودن خارج شود و دیگر به آن به‌عنوان آلت قمار نگریسته نشود، از حکم آلت قمار بودن خارج شده و بازی با آن بدون شرط‌بندی جایز خواهد بود.